Geelzucht bij je kat – Wat is het en hoe help je jouw kat?

Wat is geelzucht bij je kat?

Geelzucht bij de kat is een symptoom waarbij een geel verkleuring van de huid, slijmvliezen en oogwit optreedt. Deze geelverkleuring ontstaat doordat er een ophoping is van de stof bilirubine. Deze stof ontstaat in het proces van het vervangen van oude rode bloedcellen. Verouderde rode bloedcellen worden normaal gesproken afgebroken, met vrijkomen van bilirubine als gevolg. Vervolgens worden er nieuwe rode bloedcellen gemaakt om de oude te vervangen. Dat is een normaal proces. De lever verwijdert de billirubine die vrij gekomen is. 

Is de lever om wat voor een reden dan ook niet in staat om zijn normale functies uit te voeren? Of wordt er meer bloed afgebroken dan hoort? Dan kun je geelzucht bij je kat gaan opmerken. In dat geval wordt billirubine niet voldoende afgevoerd en hoopt zich dus billirubine op in het lichaam. Aangezien deze stof een oker-gele kleur heeft zal het lichaam die kleur ook gaan krijgen. Er is op dat moment geelzucht bij je kat. 

Kan een kat geelzucht hebben?

Er zijn helaas meerdere oorzaken bekend bij katten die voor een leverprobleem of verhoogde bloedafbraak kan zorgen. Dus ja, een kat kan zeker geelzucht hebben. Zie je bij je kat een gele kleur ontstaan in zijn oogwit, op dun behaarde huid of in zijn slijmvliezen zoals zijn tandvlees en tong? Dan is het verstandig dat je zo snel mogelijk contact opneemt met je dierenarts. Ook ’s avonds of in het weekend. 

Wat veroorzaakt geelzucht bij je kat?

Bij katten is de meest voorkomende oorzaak van geelzucht een leververvetting. Daarnaast komen er ook galgangontstekingen voor, levertumoren of FIP (feliene infectieuze peritonitits). Uiteraard spelen er incidenteel ook andere problemen die geelzucht bij je kat kunnen veroorzaken, maar die zijn zeldzaam. We zullen de verschillende oorzaken verderop in dit artikel uitgebreider uitleggen. 

Kat met een hele dikke buik en geelzucht als gevolg van een levertumor.
Kat met een hele dikke buik en geelzucht als gevolg van een levertumor.

Hoe herken je geelzucht bij je kat?

Je herkent geelzucht vooral aan het feit dat je kat een gele kleur krijgt in zijn huid. Dit is vooral te zien op dun behaarde lichaamsdelen zoals de regio voor de oren, de buik en de anus. Ook kun je dit goed zien in het oogwit van je kat, dat dan de gele kleur gekregen heeft. En ook zie je dit terug in zijn slijmvliezen zoals zijn tandvlees en zijn tong. 

Welke symptomen zie je nog meer bij geelzucht bij de kat?

Maar meestal spelen er ook andere symptomen. Je kat voelt zich meestal niet fit en slaapt dus veel. Hij eet slechter en een kat met een leverprobleem valt meestal ook behoorlijk af. Daarnaast is hun urine vaak donkerder gekleurd dan normaal, maar dat merken veel eigenaren niet op.  Overgeven en diarree komen ook geregeld voor bij katten met een leverprobleem. In heel extreem ernstige gevallen kunnen neurologische problemen gezien worden zoals “in het niets staren” of spastische bewegingen. Toch zijn dit allemaal vage klachten en dus is het aan de hand hiervan niet vast te stellen dat hij last van leverproblemen heeft. De gele kleur echter, is heel specifiek voor leverproblemen ofwel een verhoogde bloedafbraak. 

Hoe stel je een diagnose van geelzucht bij je kat?

Aangezien geelzucht op zich niet een ziekte is willen we dus ook niet een diagnose stellen van “geelzucht”. Dat je kat de gele kleur heeft bevestigt al gelijk dat er geelzucht bij je kat speelt. Wat we echter willen weten is waar dit door veroorzaakt wordt. En daar moeten we verschillende onderzoeken voor doen. 

Er wordt wat bloed bij deze kat met geelzucht afgenomen om de oorzaak te achterhalen.
Er wordt wat bloed bij deze kat met geelzucht afgenomen om de oorzaak te achterhalen.
Bloedonderzoek

We beginnen vrijwel altijd met een bloedonderzoek als er geelzucht bij je kat gezien wordt. Daarmee kunnen we bepalen hoeveel er van de verschillende stoffen die te maken hebben met je lever, in het bloed van je kat aanwezig zijn. Dit is nodig voor de diagnose, maar ook voor later om te kijken of de behandeling aan slaat. Ook willen we weten hoeveel rode bloedcellen er zijn om te kijken of er wellicht teveel rode bloedcellen kapot gegaan zijn. Het probleem zit hem dan niet in de lever maar in de bloedcellen. Je lever kan in dat geval al die afbraak producten niet snel genoeg wegwerken. Daarnaast hebben veel katten met leverproblemen ook bloedstollings problemen. Dat wordt dus ook vaak onderzocht. 

Echografie van de buik
Ook voeren we vrijwel altijd een buikecho uit om de lever te bekijken waneer er geelzucht bij je kat gevonden werd. Op die manier kunnen we levertumoren vast stellen en ook de ziekte Triaditis. Dit is een ziekte waarbij er zowel leverontsteking, alvleesklierontsteking als een darmontsteking speelt. Helaas is er af en toe ook een diagnose van FIP, een virale ontsteking van de lever en het buikvlies. Maar in de meeste gevallen zullen we zien dat er een leververvetting is opgetreden. Bij zo’n buikecho wordt er meestal ook een beetje weefsel uit de lever afgenomen met behulp van een naald. Dat afgenomen stukje weefsel wordt dan opgestuurd naar een laboratorium om een diagnose te krijgen. Dat kan een paar dagen duren. Bijvoorbeeld bij een tumor willen we weten of het gaat om kanker en om welke soort kanker het gaat.
Er wordt een echografie uitgevoerd om de lever van deze kat te onderzoeken.

Leververvetting als oorzaak van geelzucht bij je kat

Geelzucht bij je kat als gevolg van een leververvetting ontstaat wanneer een kat om de een of andere reden niet heeft willen eten. Om op dat moment toch voldoende energie te krijgen om zijn lichaam te laten functioneren gaat je kat heel snel zijn vetweefsel afbreken om maar aan energie te komen. Maar dan stuiten we op een probleem. De lever van je kat is niet in staat om zoveel vetweefsel tegelijk weg te werken. In zijn lever hoopt dan ook dat vetweefsel “tijdelijk” op om het later te kunnen gaan wegwerken. Maar met deze tijdelijke opslag van vetweefsel in de lever kan je lever zijn normale werkzaamheden, en dat zijn er heel veel, niet meer naar behoren uitvoeren. Met als gevolg dat vele andere mechanismen in het lichaam van je kat ook spaak lopen. Stoppen we dit proces niet, dan zal je kat hier aan overlijden. 

Galgangontsteking of leverontsteking als oorzaak van geelzucht bij je kat

De galwegen maken de gal die nodig is voor de vertering van de voeding. In deze gal zit ook de billirubine waar we het eerder over hadden. Indien de galgangen ontstoken zijn dan kan de gal niet goed via de galgangen vanuit de lever naar de darmen afgevoerd worden. Het gevolg is dat de billirubine in het lichaam gaat ophopen en geelzucht ontstaat. Vaak hebben ze hier ook buikpijn bij en kan er diarree spelen. 

Levertumoren als oorzaak van geelzucht bij je kat

Bij levertumoren heb je soms nagenoeg geen klachten. In andere gevallen gaat de tumor de leverfunctie blokkeren. De gal kan niet goed gemaakt worden of wordt niet voldoende afgevoerd. Ofwel worden levensbelangrijke eiwitten niet meer in de lever gemaakt. Al met al kan de lever niet naar behoren functioneren wanneer er sprake is van een levertumor. Er zijn levertumoren die nog wel te behandelen zijn met een operatie of chemotherapie, maar sommige zijn dat helaas ook niet. 

Geelzucht als gevolg van een leverontsteking vergt een behoorlijke hoeveelheid medicatie om te genezen.

FIP (feliene infectieuze peritonitits) als oorzaak van geelzucht bij je kat

FIP is een virale infectie waarbij er ontstekingen ontstaan in de lever en het buikvlies. Het gaat hierbij om een virus dat gemuteerd is in het lichaam van de kat met FIP. Het oorspronkelijke virus is een virus dat met enige regelmaat voorkomt bij katten en diarree veroorzaakt. Het is verschrikkelijk, maar het ontstaan van deze ziekte is helaas een kwestie van enorme pech hebben. Het is tot op heden niet te genezen of af te remmen. Over het algemeen gaat het hier om relatief jonge katten die hele vage klachten kunnen krijgen. Een deel van de katten met FIP krijgt ook een enorm opgezette buik doordat er vocht ophoopt in de buikholte. Meestal hebben ze ook koorts.  

Bloedarmoede als oorzaak van geelzucht bij je kat

Bloedarmoede bij katten komt niet zo heel vaak voor. Maar toch is het belangrijk te benoemen als oorzaak voor geelzucht bij je kat. De combinatie van bloedarmoede en geelzucht ontstaat wanneer er een versnelde bloedafbraak is bij katten. Dit kan door een parasiet komen, door een bacterie of doordat er afweerstoffen van je kat zijn eigen bloed gaat aanvallen. Doordat de rode bloedcellen kapot gaan hebben ze een verminderde hoeveelheid zuurstoftransporters in hun bloed en zijn dus al snel uitgeput zodra ze iets moeten ondernemen. 

Welke behandeling heeft een kat met geelzucht nodig?

Welke behandeling er nodig is hangt uiteraard af van de oorzaak van de geelzucht bij je kat. Hieronder bespreken we globaal de behandeling per medische aandoening. Maar uiteraard kan je dierenarts beslissen dat een ander behandelplan voor jouw kat beter is. 

Leververvetting

Bij leververvetting als oorzaak voor de geelzucht bij je kat is het belangrijk dat je kat eten binnen krijgt om de afbraak van zijn lichaamseigen vetweefsel tegen te gaan. De lever krijgt zo de kans om het opgeslagen vet weg te gaan werken. Om je kat weer te laten eten, geven we vaak eetlust stimulerende middelen, medicatie die eventuele misselijkheid tegen gaat en bij ernstige gevallen nemen we ze op in de kliniek om ze een infuus te geven en ze te dwangvoeren. Sommige katten hebben ook pijnstilling nodig. In heel ernstige gevallen geven we een kat een voedingssonde waardoor we vloeibare voeding via dat buisje voeding in de maag kunnen brengen zonder dat je kat dat zelf door heeft. 

leverontsteking of galgangontsteking

In dit geval geven we ze vaak heel sterke ontstekingsremmers en indien nodig ook antibiotica. Op die manier wordt de leverontsteking en dus de geelzucht bij je kat tegen gegaan. Ook in dit geval geven we medicatie om bepaalde symptomen te onderdrukken. Dus bijvoorbeeld misselijkheid of diarree. En eventueel extra pijnstillers als ze veel pijn hebben. Ernstige gevallen nemen we vaak op in de praktijk om ze heel goed te kunnen begeleiden in hun herstel. 

levertumoren
Als er een levertumor gevonden is dan moet er gekeken worden om welke vorm van levertumor het gaat. Aan de hand daarvan kan bekeken worden of een behandeling mogelijk is en hoe groot de kans op herstel is. Al met al is het wel een intensief en kostbaar traject dat je kat zal moeten in gaan om te blijven leven. En niet alle eigenaren kiezen ervoor om dat traject te doorstaan. Het valt in dat geval nog te proberen om een tijdelijke opleving te veroorzaken door je kat prednison te gaan geven. In sommige gevallen krimpt de tumor daar tijdelijk van met hopelijk een vermindering van de geelzucht bij je kat. Maar wel met de nadruk op tijdelijk! Want na een paar weken tot maanden zal de tumor toch weer gaan groeien en is euthanasie de enige diervriendelijke oplossing.
FIP

Er lopen vele onderzoeken om FIP te genezen of op zijn minst om het af te remmen. Voor zover ons bekend is er tot op heden nog geen degelijke behandeling of remming van deze ziekte mogelijk. Incidenteel slaat een behandeling wel aan die gegeven wordt in een trial voor een nieuwe behandeling. Maar er zijn nog geen significante behandelingen mogelijk voor zover wij weten. Indien jouw kat deze diagnose kreeg kun je in overleg met je dierenarts kijken of er op het moment onderzoeken lopen waaraan je kat mee mag doen in de hoop dat hij hiermee zal genezen van zijn FIP en dus van de geelzucht bij je kat. Zijn kansen zijn echter helaas minimaal. 

Bloedarmoede

Indien er geelzucht als gevolg van bloedarmoede bij jouw kat speelt dan moet er uitgezocht worden wat de oorzaak is van de bloedafbraak. De oorzaak is echter vaak pas na een paar dagen duidelijk en die tijd is er niet om af te wachten. Daarom wordt in de meeste gevallen zowel prednison, antibiotica en antiparasitaire middelen gegeven. Na een paar dagen wordt het bloedonderzoek herhaald en gekeken of daarmee de bloedafbraak gestopt is. Zodra de uitslag van het onderzoek binnen is en er een diagnose gesteld werd, zal de medicatie die niet nodig is gestopt worden. Soms is het nodig om levenslange medicatie te blijven geven en soms is een tijdelijke kuur voldoende om weer een gezonde kat zonder geelzucht te worden. 

Kat met geelzucht als gevolg van bloedarmoede voelt zich uitgeput.

Welke voeding geef je het beste aan een kat met leverproblemen?

Je kunt zelf een leververvetting bij je kat behandelen door je kat min of meer te dwingen om te eten. Door hem te laten eten zorg je ervoor dat hij minder noodzaak heeft om zijn eigen vetweefsel af te breken. Zijn lever hoeft dan minder hard te werken en kan het bij houden. Belangrijk is dan natuurlijk om een zeer smakelijke voeding te geven. Anders wil hij het sowieso niet eten aangezien hij zich niet lekker voelt. 

Maar de voeding moet ook nog eens weinig eiwitten bevatten, maar de eiwitten die erin zitten moeten een hoge kwaliteit hebben. Daarnaast is het verstandig om een energierijke voeding te geven, maar liever niet met veel vetten. Deze energie moet in dit geval het beste komen uit koolhydraten. Het mooiste is het als je kat Royal Canin Hepatic bereid is op te eten. Maar mocht dat niet het geval zijn dan is het altijd beter om bijvoorbeeld gekookte kipfilet (voor menselijke consumptie) aan hem te geven dan dat hij helemaal niet eet. 

Veel katten eten echter liever vlees. In dat geval kun je gebruik maken van Trovet Hepatic blikvoer. Je kunt dit ook een beetje warm maken zodat je kat net iets meer geneigd is om te gaan eten. Of het met water aanlengen en het met een spuitje in zijn bek ingeven. Zie hieronder voor de uitleg hoe je dit moet doen. 

Hoe kun je je kat dwangvoeren?

Het klinkt heel naar, “dwangvoeren”.  Ik moet zelf altijd aan die ganzen denken die een buis in de keel geramd krijgen. Gelukkig gaan wij diervriendelijker te werk. Hoewel je kat er echt geen zin in heeft is het wel van levensbelang dat hij voedsel binnen krijgt. Je zult dus toch ook een beetje je emotie moeten uitschakelen. 

Dwangvoeren houdt in dat je je kat ongeveer elke twee uur met een spuitje wat voeding in zijn bekje doet. Je kunt elke voeding wat aanlengen met water en er een dikke soep van maken. Brokjes kun je laten weken of gebruik desnoods je blender maar. Deze voeding zuig je op in een spuit van 10ml. Indien nodig kun je de spuit uitgang iets wijder maken als je de gemaakte voeding er niet doorheen krijgt. Door elke 2 uur ongeveer 10ml bij hem binnen te krijgen ben je al heel goed op weg. Indien hij het toe laat mag je hem meer voeding geven. Probeer zo ver te gaan dat hij per 24u een volledige hoeveelheid voeding voor een gezonde kat binnen krijgt. In de meeste gevallen zal je kat dan na een dag of 3-4 weer duidelijk fitter worden. 

Meer over leververvetting als oorzaak van geelzucht bij je kat

Aangezien leververvetting de meest voorkomende oorzaak van geelzucht bij de kat is geven we hieronder nog wat meer uitleg over leververvetting bij de kat. 

Hoe lang duurt het voor een vette lever herstelt?

Dat hangt helaas af van hoe erg de vervetting is. Speelde het probleem slechts een dag? Dan zal hij er waarschijnlijk snel weer bovenop zijn. Maar had hij al een week nagenoeg niets gegeten? Dan kan het wel een week of wat duren. Verder hangt het er ook vanaf hoeveel overgewicht je kat had voordat hij ziek werd. Een kat met enorm overgewicht heeft langer de tijd nodig om te herstellen dan een kat met een normaal gewicht. Maar in alle gevallen gaat het voor je gevoel toch te langzaam. Heb geduld!

Wanneer laat je een kat met leververvetting inslapen?

Daar moet wel een hele goede reden voor zijn. Als een kat met een leververvetting niet herstelt dan plaatsen we meestal eerst een voedingssonde. Dit is een buisje dat via de neus naar de maag loopt. Via die sonde kunnen we dan voeding geven. Daarnaast geven we medicatie om je kat zoveel mogelijk te ondersteunen om zich weer prettig te voelen. Dus medicatie tegen misselijkheid, tegen buikpijn of eetlust opwekkers. Wat hij dan ook nodig heeft. Het is op dat moment dan ook in de meeste gevallen noodzakelijk om je kat te laten opnemen in de praktijk van je dierenarts. De behandeling kan soms lang duren, maar is doorgaans wel succesvol.

We kiezen eigenlijk alleen maar voor euthanasie wanneer een kat niet wil meewerken met een behandeling in de kliniek en het de eigenaar ook niet lukt om hem thuis te dwangvoeren en de medicatie te geven. Verder kijken we uiteraard ook naar de leeftijd en de oorzaak van het probleem. Maar helaas kijken we soms ook naar wat een eigenaar kan betalen. Want een behandeling is erg tijdrovend voor zowel de dierenarts, de assistente als de eigenaar. Het wordt al met al dus best een prijzige aangelegenheid. 

Soms moet je kiezen voor euthanasie als je kat geelzucht heeft.

Welke prognose heeft een kat met leververvetting?

Hoewel het vaak wel enkele weken in beslag neemt, kunnen de meeste katten wel van hun leververvetting. herstellen. Alles hangt wel af van hoeveel overgewicht je kat had en hoe ernstig hij er aan toe was. Maar het loopt zeker niet vaak dodelijk af. 

Hoe kun je een leververvetting bij je kat voorkomen?

Helemaal voorkomen is niet mogelijk. Maar door ervoor te zorgen dat je kat geen overgewicht krijgt ben je al een heel eind op weg. Daarnaast is het belangrijk om goed in de gaten te houden of je kat voldoende eet. Eet hij een dag niet zelf? Ga dan gelijk pogingen doen om hem toch wat eten binnen te laten krijgen. Op zo’n moment maakt het niet heel veel uit wat hij eet, als hij maar eet. Dus eet hij een dag niet zijn eigen brokjes, probeer dan maar even of hij wel een plakje vlees voor op brood wil opeten. Gezond is het niet voor hem, maar zo voorkom je wel dat hij in de vicieuze cirkel beland van leververvetting. 

Heb je behoefte aan overleg?

Heb je het vermoeden van geelzucht bij je kat en maak je je er zorgen om? Dan kun je gebruik maken van onderstaande whatsapp knop. Dierenarts Nanda zal je dan zo goed mogelijk proberen te helpen. Stuur gerust foto’s of filmpjes mee. Op de Home-pagina vind je meer informatie over deze manier en lees je wat de kosten voor het geven van het advies zijn. Hoe dan ook, veel sterkte voor zowel jou als je kat!