Je kat kan niet plassen – wat nu?

Hoeveel uur kan een kat zonder plassen?

Gemiddeld genomen plassen katten niet zo vaak. Veel katten plassen slechts één keer per 12 uur. Sommigen zelfs maar één keer per dag. Als je kat na 24 uur nog niet geplast heeft dan moet je je wel extra alert zijn op zijn gedrag. Het zou immers zo kunnen zijn dat je kat niet kan plassen. 

Kat heeft al 2 dagen niet geplast

In dit geval is het erg zorgwekkend. Het is dan ook verstandig om met je kat naar de dierenarts toe te gaan. Deze kan naar zijn blaas voelen en bepalen of je kat mogelijk verstopt zit. Het gaat in dit geval met name om katers. Poezen zitten maar zelden verstopt, maar katers behoorlijk vaak. Kan je kat inderdaad niet plassen dan zal hij dood gaan als er niets aan gedaan wordt. En dit kan vrij snel verlopen. Er is dus geen tijd om het nog even een paar dagen aan te kijken. Zelfs ’s avonds of in het weekend is het noodzakelijk om met je kat naar een spoedarts toe te gaan. 

Kat is onrustig, heeft een bolle buik en heeft een lichaamshouding die pijn aan geeft. Alle reden dus om een blaasverstopping te vermoeden.
Kat is onrustig, heeft een bolle buik en heeft een lichaamshouding die pijn aan geeft. Alle reden dus om een blaasverstopping te vermoeden.

Symptomen van een kat die niet kan plassen?

De meeste katten die niet kunnen plassen proberen dit wel steeds. Ze lopen dus steeds naar de kattenbak, gaan zitten persen, maar er komt niets of slechts een paar druppeltjes uit. Als er een paar druppeltjes uit komen dan kan dit er bloederig uitzien. Of je ziet ze steeds naar buiten gaan en dan weer snel naar binnen komen. Daarnaast zijn ze meestal erg onrustig en willen niet gaan liggen. Ze mauwen op een wat zeurderige pijnlijke manier. Hun buik kan behoorlijk opgezet zijn. Dit is vooral goed te zien bij de wat slankere katers. Maar heeft je kat wat overgewicht dan is dit minder opvallend. 

Je kat kan ook zijn penis regio overmatig veel gaan likken of pogingen doen om te plassen op plekken waar dat niet hoort. Bijvoorbeeld op de bank of op een tafel. 

Kan je kat al wat langer niet plassen dan kan het zijn dat hij zelfs begint over te geven doordat hij misselijk wordt als gevolg van het niet kwijt kunnen van zijn afvalstoffen via de urine. Kan je kat al veel langer niet plassen dan wordt hij slaperig, sloom en suf, raakt in een coma en sterft vervolgens. 

Een volle blaas bij je kat voelen

Het is mogelijk om de overvolle blaas van je kat te voelen. Een gewone blaas is voor een dierenarts wel mogelijk om te voelen, maar voor jou als eigenaar is dat erg lastig. Is zijn blaas overvol dan kun je achterin zijn buikholte een heel harde opgespannen bol voelen zitten. Deze kun je voelen zitten onder zijn ruggenwervels en hoger dan zijn de buikspieren. Veel katten hebben echter overgewicht en dan hebben ze een zacht hangbuikje onder hun buik. Op die plek zit je nog niet in de buikholte te voelen. Dus dan moet je meer richting zijn rug gaan voelen. Voel rustig zijn hele buikholte af om te voelen of je een wat grotere bol kunt voelen. Het is ook mogelijk dat je kat heel boos wordt als je aan zijn blaas voelt, dus wees alert voor zijn nagels en tanden. 

Een kleine blaas bij een kat die wel kan plassen.
Een kleine blaas bij een kat die wel kan plassen.
Een gevulde blaas bij een kat die wel kan plassen. Op dit moment voelt hij wel aandrang om te moeten plassen.
Een gevulde blaas bij een kat die wel kan plassen. Op dit moment voelt hij wel aandrang om te moeten plassen.
Een overvolle blaas bij een kat die niet kan plassen. Hij heeft pijn in zijn blaas en voelt een enorme aandrang om te moeten plassen.
Een overvolle blaas bij een kat die niet kan plassen. Hij heeft pijn in zijn blaas en voelt een enorme aandrang om te moeten plassen.

Je kat kan niet plassen, wat te doen?

Als je kat probeert te plassen, maar het lukt hem niet, dan moet je niet langer afwachten. Hoe langer hij niet kan plassen hoe slechter hij wordt en hoe moeilijker hij een eventuele narcose zal overleven. Zelfs al heb je maar de minste twijfel, laat je dierenarts dit dan controleren. Beter tien keer voor niets naar je dierenarts dan één keer te laat en een dode kat overhouden. 

Waardoor kan een kat niet plassen?

Er zijn meerdere oorzaken mogelijk als een kat niet kan plassen. In de meeste gevallen wordt het veroorzaakt door blaasgruis. Maar het opzwellen van het slijmvlies dat aan de binnenkant van de plasbuis zit kan ook zorgen voor een blokkade. En daar is stress dan weer een hele grote oorzaak voor. Hieronder leggen we de verschillende oorzaken uit. 

Blaasgruis en eiwit-plugs

De meest voorkomende oorzaak waardoor een kat niet kan plassen is blaasgruis. Blaasgruis zijn kleine kristallen in zijn urine die ontstaan door bepaalde zouten die in zijn voeding gebruikt worden. Hoe duurder de voeding is, hoe kwalitatief beter de ingrediënten zijn. Daardoor is er minder kans op het toevoegen van minder gezonde zouten. Als deze zouten in zijn urine terecht komen dan kunnen die zouten aan elkaar gaan plakken. Dan krijg je kristallen in de urine. En als die kristallen nog groter worden krijg je blaasstenen. Dus hoe goedkoper de voeding is die je aan je kat geeft, hoe groter de kans dat blaasgruis de oorzaak is als je kat niet kan plassen. 

Maar in sommige gevallen maken katten ook eiwit-ophopingen in hun urine. In dat geval gaan eiwitten, die afkomstig zijn vanuit de weefsels van hun nieren of urinewegen, aan elkaar plakken en kunnen de plasbuis blokkeren. 

Katers hebben een hele kleine, smalle plasbuis. Hierin kunnen kleine steentjes of eiwit-ophopingen klem komen te zitten. En zoals je je kunt voorstellen, als er een steentje klem zit in je plasbuis, dan kan de urine er maar met moeite langs sijpelen of zelfs helemaal niet meer. Het gevolg van de verstopte plasbuis is dat de blaas zich steeds meer vult met urine. Legen is echter niet meer mogelijk. Zijn blaas kan ook scheuren, waarbij de urine in zijn buikholte loopt. Je kat zal sterven vanwege het niet kunnen verwijderen van gifstoffen uit zijn lichaam. Alle reden dus om een verstopte plasbuis bij je kat zo snel mogelijk te behandelen. 

Kat probeert steeds te plassen, maar het lukt niet.

Opzwelling binnenwand penis

Wanneer het slijmvlies aan de binnenkant van de plasbuis opzwelt dan kan deze zwelling de plasbuis blokkeren. Dit kan bijvoorbeeld ontstaan als gevolg van een ontsteking, een tumor (bij oudere katten), of als gevolg van een ongeluk waarbij de penis geraakt is. Ook stress blijkt een zeer grote oorzaak te zijn van opzwelling van het plasbuis-slijmvlies. 

Afhankelijk van de oorzaak kiest je dierenarts voor een bepaalde behandeling. Maar in heel veel gevallen wordt besloten om de penis te verwijderen zodat de opening van de plasbuis vele malen groter wordt. 

Stress

Stress bij katten kan zich uiten op veel verschillende manieren. Zo kan een kat zijn buik heel veel gaan likken, hij kan afwijkend gedrag gaan vertonen naar jou als eigenaar of naar andere dieren in zijn omgeving. Maar bij sommige katten (en mensen!) slaat stress vooral op hun blaas en urine wegen. Dit kan de oorzaak zijn van een ontsteking van het slijmvlies in de plasbuis (en meestal de blaaswand zelf ook) waardoor de penis geblokkeerd wordt en je kat niet meer kan plassen. 

In de meeste gevallen wordt eerst de verstopping opgeheven en daarna medicatie gegeven om stress tegen te gaan. Op voorwaarde natuurlijk dat je kat geen blaasgruis had. Zylkène is dan het product wat ze in de meeste gevallen voorschrijven. 

Wat doet een dierenarts als je kat niet kan plassen?

Als blijkt dat je kat inderdaad verstopt zit en dus niet kan plassen dan wordt je kat waarschijnlijk onder narcose gebracht. Bij katten die er heel slecht aan toe zijn is dat soms niet eens nodig. Zodra een kat suf genoeg is om het toe te laten zal je dierenarts een hele smalle katheter via de penis van je kat proberen naar binnen te schuiven. Zo’n katheter kun je een beetje vergelijken met een heel smal rietje. Op die manier kan de urine uit de blaas lopen. 

Vervolgens blijft je kat ongeveer 3 dagen met die katheter in zijn penis zitten. Waarschijnlijk legt je dierenarts ook een infuus aan. Op die manier krijgt je kat meer vocht binnen zodat hij meer urine produceert en het lichaam van je kat en zijn blaas goed schoon gespoeld worden van alle gifstoffen die zich opgehoopt hadden. Je kat zal zienderogen verbeteren. Na 2-3 dagen wordt de katheter verwijderd en gaan ze in de gaten houden of je kat inmiddels weer zelf kan plassen. Als dat allemaal goed verloopt dan mag hij naar huis. Verloopt dat niet goed, dan wordt ofwel opnieuw een katheter geplaatst. Ofwel wordt er gelijk voor gekozen om zijn penis operatief te verwijderen zodat de opening van de plasbuis groter wordt. Dat klinkt heel vreselijk, maar in de praktijk knappen de katten daar zeer veel van op. Waarschijnlijk hadden ze al langer moeite met plassen. 

Afhankelijk van de oorzaak van de verstopping wordt er ook een advies gegeven over hoe nu verder te gaan. Dit houdt vaak in dat zijn voeding aangepast wordt en dat gekeken wordt hoe eventueel stress verminderd kan worden.  

Kat drinkt uit een fonteintje dat hij heeft gekregen om hem meer te laten drinken.

Hoe kun je voorkomen dat je kat niet kan plassen?

Je kat kan soms gewoon pech hebben en daardoor een verstopte penis hebben gekregen. Maar in veel gevallen is blaasgruis de oorzaak of stress. Of overgewicht. En deze problemen kun je voorkomen of verminderen. 

Het beste kun je Roycal Canin Calm als voeding aan je kat gaan geven. Deze voeding voorkomt de vorming van blaasgruis (dat is die S/O index die op de verpakking vermeldt staat) en bevat stoffen die ervoor zorgen dat er meer serotonine in de hersenen gevormd wordt op een natuurlijke manier. Doordat het serotonine gehalte in de hersenen verhoogt, ervaart je kat minder stress. 

Verder is het belangrijk om overgewicht bij je kat te voorkomen. Door overgewicht is er meer kans gebleken om een verstopping van zijn penis te krijgen waardoor je kat niet meer kan plassen. Twijfel je of je kat te dik is? Vraag het dan je dierenarts. Zet hem in elk geval niet op een afval-dieet maar blijf de bovenstaande voeding geven. Ga hem minder voeding geven en weeg je kat regelmatig om te kijken of hij ook werkelijk afvalt. 

Ook kun je proberen of je je kat meer kunt laten drinken. Hoe meer hij drinkt, hoe meer zijn urine wegen doorgespoeld worden en hoe minder de kans op het ophopen van eiwitten, kristallen en andere stoffen. Doe bijvoorbeeld wat water door zijn brokjes of geef hem een fonteintje. 

Heb je behoefte aan overleg?

Heb je een kat die niet kan plassen? Ga dan naar je eigen dierenarts.  Maar twijfel je en wil je even overleggen over jouw kat? Dan kun je gebruik maken van onderstaande whatsapp knop om advies aan te vragen. Dierenarts Nanda zal je dan zo goed mogelijk proberen te helpen. Stuur gerust foto’s of filmpjes mee. Maar wacht geen uren op een antwoord. Soms is Nanda gewoon even druk. Op de Home-pagina vind je meer informatie over deze manier en lees je wat de kosten voor het geven van het advies zijn. Hoe dan ook, veel sterkte voor zowel jou als je kat!