Eigenaar overtuigen van ontwormen
Een eigenaar ervan overtuigen dat zijn/haar hond of kat één keer in het kwartaal, dus één keer per 3 maanden, ontwormd moet worden is in theorie heel simpel. In de praktijk is het echter haast een onmogelijke taak bij veel eigenaren. Mensen beseffen niet hoeveel en hoe vaak wormen bij honden en katten voorkomen.
En eerlijk gezegd begrijp ik dat heel goed. Wat je niet ziet, is er ook niet. Helaas geldt dat niet voor de wormen bij honden en katten. En ik ga u proberen op een simpele manier uit te leggen hoe het zit.
Uitleg over wormen
In de eerste plaats zijn er verschillende worm-groepen. Zo hebben de huisdieren in Europa last van lintwormen, rondwormen en haakwormen.
Lintwormen
De lintwormen zijn afhankelijk van de soort langer of korter en dikker of dunner. Maar ze kenmerken zich allemaal doordat ze een afgeplat lichaam hebben en uit segmenten bestaan die ze kunnen loslaten. In die segmenten zitten de eitjes van de worm. Die eitjes zijn met het blote oog niet of nauwelijks te zien, maar de segmenten op zichzelf wel. Dus in het geval er een lintwormbesmetting bij een hond of kat aanwezig is dan zien we kleine rijstkorrelachtig witte dingetjes rond de anus zitten of in de mand liggen. Wat je ziet is er, dus een behandeling tegen lintwormen is absoluut nodig. De meeste lintwormen bij de hond ontstaan via een besmetting die ze oplopen via hun vlooien.
Rondwormen
De rondwormen zijn ook weer een groep wormen die als kenmerk hebben dat ze niet een plat lichaam hebben, maar rond zijn in de diameter. Ze lijken dus een beetje op een regenworm.
Haakwormen
En dan zijn er nog de haakwormen. Deze hebben ook een rond lichaam, net als een rondworm, maar hun kop heeft een aantal haken waarmee ze zich vasthaken in de wand van de darmen. Het spreekt dus voor zich dat hierdoor darmschade ontstaat.
Manier van besmetting bij honden
Pups kunnen door de moederhond besmet worden met rondwormen en haakwormen. Dit gebeurt via de placenta en later ook via de melkopname. Vandaar dat pups al op een leeftijd van 2 weken ontwormd moeten worden om te voorkomen dat hun darmen verstopt raken met wormen ofwel dat hun darmen zo beschadigd raken door de haakwormen dat er diarree ontstaat. Jonge dieren hebben nog weinig kracht om de schade van de wormen op te vangen. Naast verstopte en beschadigde darmen is de voedselopname beperkt door de wormen waardoor de pups een groei achterstand kunnen krijgen. Ze worden mager, op de dikke buikjes na die vol met wormen zitten.
Na de eerste ontworming moeten de pups elke 2 weken ontwormd worden tot ze de leeftijd van 8 weken hebben. Ontworming van pups moet dus op een leeftijd van 2, 4, 6 en 8 weken leeftijd om gezond te kunnen blijven. Vanaf die 8e week, dus als ze 2 maanden oud zijn kan dit naar om de maand. Dus op een leeftijd van 2, 3, 4, 5 en 6 maanden moeten ze ook weer ontwormd worden. Vanaf de leeftijd van 6 maanden is het risico op een wormen-besmetting minder groot en kunnen ze de schade van een paar wormen wel opvangen. Vandaar dat ze dan slechts één keer per kwartaal behandeld hoeven te worden tegen wormen. Dus vanaf de leeftijd van 6 maanden hoeven ze nog maar 1x per 3 maanden ontwormd te worden. Op dit filmpje zie je een hond een enorme hoeveelheid wormen uitpoepen nadat hij een ontworming gehad heeft.
Manier van besmetting bij katten.
Bij katten is er geen overdracht van rondwormen en haakwormen van de moederpoes naar de kittens via de placenta. Wel is er besmetting mogelijk van moederpoes naar de kittens via de moedermelk. Met andere woorden, kittens worden op zijn vroegst pas besmet op de eerste dag na hun geboorte. Daarom hoeven zij pas op een leeftijd van 3 weken ontwormd te worden. Daarna is het wel om de twee weken, net als bij de pups. Dus op een leeftijd van 3, 5 en 7 weken moeten ze ontwormd worden. Vanaf die 7e week mag het interval tussen wormen-behandelingen om de maand worden. Om het wat simpeler voor een eigenaar te houden zeg ik meestal ook gewoon net als bij de hond: op een leeftijd van 2, 3, 4, 5 en 6 maanden moeten ze ook weer ontwormd worden.
Preventief versus curatief
Wat mensen vaak niet begrijpen is dat een wormen behandeling echt een behandeling is om reeds bestaande wormen te verwijderen. Niet om te voorkomen dat ze het krijgen. Dat is dus anders dan bij een vlooienmiddel. Een vlooienbehandeling zorgt er in principe voor dat een dier gedurende een bepaalde periode geen vlooien kan oplopen. Na een ontworming kunnen wormen een dag later alweer bij honden en katten voorkomen.
Besmetting van oudere dieren
Maar goed, hoe komen ze nou aan een besmetting dan? Pups dus van de moederhond via de placenta en via de moedermelk, kittens alleen via de moedermelk. Maar zodra ze geen melk meer drinken bij de moeder kunnen ze dus nog wel wormen oplopen. En dat gebeurt per wormen-soort op een verschillende manier. In principe is het vooral een risico voor honden en katten die muizen, ratten, vogels en slakken eten. Maar ook kunnen ze besmet worden door het eten van gras (ergens in de buurt moet dan een besmette drol liggen en de larven van de wormen kruipen uit de ontlasting en gaan op het gras zitten wachten tot ze opgegeten worden), iets dat elke normale hond wel af en toe doet.
Hoeveelheid wormen
Zoals gezegd is het hebben van een aantal wormen bij honden en katten echt niet een groot probleem. Het lichaam kan best wel wat hebben. Maar als er teveel wormen in de darmen komen dan worden darmen geblokkeerd ofwel zodanig beschadigd dat het wel een probleem wordt om nog normaal te kunnen functioneren. Vandaar dat we adviseren om elk kwartaal een ontworming te geven. Bij dieren die vaak ratten, muizen, slakken of vogels eten adviseren we om dit wat vaker te doen.
Geen wormen te zien
Uw hond of kat heeft geen wormen want u ziet ze niet in de ontlasting? Slecht argument! Wormen blijven in principe leven in de darm en komen niet naar buiten. De enkele worm die afsterft van ouderdom zal helemaal omringt worden met ontlasting en dus ziet u die niet, tenzij u elke ontlasting van uw hond of kat helemaal uitpluist. Het lijkt me niet dat u dat elke dag doet toch? Ziet u wel wormen in de ontlasting van uw hond of kat dan zijn er dus veel wormen van ouderdom gestorven en dan kunt u zich voorstellen dat de darmen van uw hond of kat nog veeeeeeeel meer wormen bevat die nog niet zo oud zijn dat ze afsterven.
Lintworm kun je wel zien
Maar hoe zit dat nou met de lintwormen dan? De meest voorkomende lintworm bij onze honden en katten is een lintworm die als baby-stadium in een vlo leeft. Deze vlo zit lekker op uw hond te kriebelen, uw hond vindt dat irritant en probeert hem kapot te bijten. Hierbij lukt het hem af en toe ook nog, waardoor hij die irritante vlo wel dood maakt, maar waarbij de lintworm-eitjes in zijn darmen kunnen gaan opgroeien tot volwaardige lintwormen. Bij deze lintworm-soort is het kenmerkend dat de lintworm steeds wat segmentjes van zijn lichaam los laat en die komen dan onafhankelijk van de ontlasting via de anus naar buiten “kruipen”. Ze bewegen daarbij soms ook nog eens dus. Ze zijn dan voor ons te herkennen als wittige rijstkorrel achtige dingetjes rond de anus (of in de mand).
Samengevat
Goed, hopelijk is het nu duidelijk dat wormen bij honden of katten zonder al te veel problemen aanwezig mogen zijn, maar niet teveel. En hopelijk is het ook duidelijk dat u ze zelf niet zult zien, tenzij het om een lintworm gaat. Dan is er dus eigenlijk geen reden meer om niet te ontwormen toch?
Behandeling
Toch is dit voor sommige mensen inderdaad nog geen goede reden. Zolang er geen klachten zijn bij een hond of kat willen ze geen chemische rotzooi in hun dier stoppen. Gelijk hebben ze! De oplossing: een dierenarts kan ontlasting onderzoeken op wormen-eitjes. Dat is de enige mogelijkheid om vast te stellen of er wel of geen wormen-infectie aanwezig is. Dus wilt u uw hond of kat geen chemische rotzooi geven, maar ze wel behoeden voor problemen van wormen dan kunt u dus op de tijden dat u ze eigenlijk zou moeten ontwormen wat ontlasting van ze opvangen en dit naar de dierenarts brengen. Dit is echter een vrij tijdrovende klus voor een dierenarts en daarmee dus behoorlijk prijzig. Het hangt een beetje af van dierenarts tot dierenarts, maar het zal in de buurt van de €40,- tot €50,- zitten per keer.
Wormen bij mensen
Bent u nog steeds niet overtuigd? Goed, dan komt het echte vieze verhaal! Sommige wormen die bij onze huisdieren voorkomen zijn ook besmettelijk voor ons. Zowel honden als katten likken met enige regelmaat aan hun anus. Bedenk daar dan even een klaar zittend eitje en hups je hond heeft hem aan zijn tong. Vervolgens loopt hij naar je kind toe en likt met die besmette tong de mond af van uw zoon of dochter die lekker een broodje smeerworst eet. Menig ouder weet dat dit echt vaak op een dag voorkomt. Ofwel aait u uw hond om vervolgens een lekker koekje bij de koffie te nemen… De kans dat u een vlo (met daarin een wormeneitje) via uw mond binnen krijgt is wat kleiner, maar niet onmogelijk. Ook in dit geval gebeurt dit vooral bij kleine kinderen vrij gemakkelijk. Met andere woorden, ze hebben zo een lintworm te pakken.
Daarnaast zijn er diverse aanwijzingen dat astma bij kinderen voor een deel veroorzaakt wordt door een wormen-besmetting die ze van hun huisdier gekregen hebben. Dus om je kind hiervoor te behoeden is het verstandig om uw hond of kat elk kwartaal te behandelen tegen wormen. Vergeet het daarbij niet op de kalender te zetten, want dat kwartaal is zo om!
Vossen-lintworm
Naast de “standaard” wormen bij honden en katten kan in een deel van groningen en een deel van limburg ook nog de vossen-lintworm voorkomen. Deze vormt cystes in weefsels van een gastheer met in die cystes de eitjes. Deze cystes (blazen die met vocht gevuld zijn en heel groot kunnen worden) kunnen in alle weefsels terecht komen, waarvan de hersenen uiteraard het meest schadelijk zijn. Daarom is het aan te raden om in deze gebieden honden elke maand te ontwormen. Katten zijn nauwelijks gevoelig voor deze lintworm en behoeven dus geen extra behandeling te krijgen.
Hartworm
Verder hebben we in europa ook nog last van de hartworm. Dieren in de zuidelijke landen van europa kunnen hiermee besmet raken door een muggensteek. Reist u dus met uw hond naar een land waar hartworm voorkomt dan moet u in elk geval zorgen voor een muggenwerend middel zoals stronghold (te koop aan de balie bij uw dierenarts of een recept te kopen via mij om het online aan te schaffen. Daarnaast doodt stronghold ook de larven van de hartworm. Door Stronghold dus een week vooraf gaand aan de reis te geven en dit elke maand te herhalen tot 30 dagen nadat u weer in Nederland komt, voorkomt u dat uw hond zal overlijden aan de gevolgen van hartworm.
Katten zijn ook voor deze worm-soort niet erg gevoelig. De wormen worden nauwelijks volwassen als ze wel een besmetting zouden oplopen. Daarnaast zijn er ook nog eens weinig mensen in Nederland die met hun kat op vakantie gaan naar de zuidelijke Europese landen.
Welk ontwormingsmiddel is het beste?
Goed, ik neem aan dat u nu overtuigd bent van het nut van een behandeling tegen wormen. Maar wat zijn dan goede middelen? In principe is milbemycine oxime in combinatie met praziquantel een product dat de meeste soorten wormen doodt. Er zijn een aantal merken met die combinatie aan middelen beschikbaar voor de hond en de kat. De bekendste is Milbemax. Zo heb je die voor pups en volwassen honden onder de 10kg, volwassen honden boven de 10kg, kittens vanaf 6 weken leeftijd en volwassen katten. En voor kittens onder de 6 weken leeftijd gebruikt u het beste vitaminthe pasta. Lees hier hoe je je kat het makkelijkst een pil geeft.
Ik hoop dat ik met dit lange verhaal menig eigenaar kan overtuigen om zijn/haar huisdier snel van een ontworming te voorzien. Mocht u toch nog even willen overleggen, dan kunt u via whatsapp advies aan mij vragen.