Een bult op de flank bij je hond – Kan dit kwaad?

Een knobbel of een bult op de flank van een hond zijn een reden tot zorg voor veel baasjes. Bulten kunnen overal op het lichaam voorkomen en kunnen variëren van onschadelijk tot kanker. Sommige bulten zijn niets om je zorgen over te maken. Maar andere vereisen onmiddellijke aandacht van een dierenarts. In dit artikel zullen we uitleggen wat bulten op de flank van honden veroorzaakt, hoe ze worden gediagnosticeerd en behandeld. En wat baasjes kunnen doen om hun honden gezond te houden.

Wat moet je doen als je hond een bult op zijn flank heeft?

In de eerste plaats is het belangrijk om te kijken of er een beschadiging van de huid opgetreden is ter hoogte van die bult. Kijk dus goed of de huid onder de eventueel aanwezige haren nog een normale kleur heeft en een normaal uiterlijk vertoont. Is de huid beschadigd dan bestaat er een kans op een infectie van de huid. Als er sprake is van kanker dan kan dit door de huid heen groeien en op die manier een wond-achtig uiterlijk hebben. Vandaar dat het van belang is om te kijken of de huid nog heel is. Is de huid beschadigd, dan moet er sowieso 2x daags een bacterie-remmende zalf op aangebracht worden, maar mogelijk moet er ook meer gebeuren. 

Wat kan een bult op de flank bij een hond zijn?

Er zijn veel mogelijke oorzaken van bulten op de flank van honden. Enkele van de meest voorkomende oorzaken zijn

Lipomen oftewel vetbulten

Dit zijn de meest voorkomende soort bult op de flank bij honden en zijn over het algemeen onschadelijk. Het zijn goedaardige tumoren. Dat wil zeggen dat cellen (vetcellen in dit geval) wel ongecontroleerd gaan vermeerderen, maar enkel op die ene plek blijven zitten. Ze zullen dus niet voor uitzaaiingen zorgen op plekken waar dat kwaad kan zoals bijvoorbeeld de lever, de longen of de hersenen.  Vetbulten zijn meestal zacht aanvoelend en bewegen gemakkelijk rond. Er is geen sprake van kaalheid bij vetbulten. In sommige gevallen zitten ze klem tussen peesplaten en dan kunnen ze wel wat harder aanvoelen. Ze ontstaan vooral bij honden die wat ouder beginnen te worden. Daarnaast kunnen ze enorm groot worden. Soms wel 40cm in diameter. 

Een lipoom is een veel voorkomende bult op de flank bij een hond.
Op het oog ziet dit er het meest uit als een vetbult.

Bij een engelse studie uit 2013 bleek dat er iets minder dan 2% van de honden een lipoom of vetbult hadden. De rassen die er relatief meer last van hebben zijn de Weimaraner (7.84%), Dobermann Pinscher (6.96%), Duitse staande hond (5.23%), Springer Spaniel (5.19%), en de Labrador Retriever (5.15%). 

Percentage voorkomen van vetbulten bij hondenrassen

No Data Found

Talgcysten

Dit zijn vaak een wat hardere bult op de flank die relatief klein blijft. Doorgaans maximaal 2 cm in diameter, maar meestal kleiner. Ze ontstaan doordat een talgklier-afvoergang geblokkeerd raakte. Maar de aanmaak van talg gaat wel gewoon door. De talg hoopt zich dan op in een holletje in de huid en zorgt dus voor een zwelling. De huid kan soms een beetje kaal zijn, maar dat hoeft niet. Het ontstaat vooral bij honden die wat ouder zijn. En ook iets vaker bij langharige honden dan bij kortharige honden. 

Vocht cysten

Je hond kan ook op zijn flank bultjes krijgen die gevuld zijn met vocht. Deze komen vaker voor op de borst of hals, maar op de rug is het ook mogelijk. In dit geval is er een kliertje dat vocht produceert maar waarvan de afvoergang verstopt zit. Eigenlijk hetzelfde dus als een talgcyste, maar dan niet met de vorming van talg, maar met de vorming van een waterige substantie. 

Histiocytomen

Dit zijn onschadelijke huidtumoren die vooral voorkomen bij jonge honden. Het gaat hier om een goedaardige woekering van histiocyt cellen. Dit zijn cellen die een afweerfunctie hebben in de huid. Het bultje is meestal niet al te groot, ongeveer 2 cm maximaal. Het heeft een roze uiterlijk en kan een beetje een ruw oppervlak hebben. 

Mastcel tumoren

Dit zijn de meest voorkomende soort huidkanker bij honden. Ze worden in verschillende groepen onderverdeeld op basis van agressiviteit.  Mastcel tumoren zijn meestal stevige, opgeheven bulten die rood kunnen zijn of een blauwachtig-grijze kleur kunnen hebben. Ze ontstaan meestal vrij plotseling en kunnen snel groeien. Hiermee moet je op korte termijn naar je dierenarts! Over het algemeen is dit een kankersoort die al redelijk vroeg in het leven van een hond kan voorkomen. Rond de leeftijd van 5 a 6 jaar is het niet vreemd om deze kanker al bij een hond te zien. 

Wratjes

Bij oudere honden ontstaan op de flanken ook ouderdoms wratjes. Dit zijn goedaardige woekeringen van de bovenste lagen van de huid. De wratjes zitten dus ook duidelijk meer op de huid, dan in de huid zelf. Zij kunnen geen kwaad. Soms kunnen ze wel kapot gekrabd worden en dan gaan infecteren. De kans hierop is echter klein.

spieren

Iets dat niet in de groep van afwijkingen valt zijn de over-ontwikkelde spieren op de overgang van de flanken naar het bekken. Bij sommige honden kunnen deze spieren aanvoelen als een harde bult op de flank. Ze zitten in dit geval aan beide kanten van de ruggenwervels. Het ontstaat vooral bij honden die flink veel bewegen en spelen. Doorgaans maakt een eigenaar zich er zorgen om als de hond rond de leeftijd van 6 maanden tot een jaar oud is. Op deze bulten zit gewoon haar en het doet je hond geen zeer. Deze overmatige bespiering zijn geen reden voor paniek. 

Hoe herken je een gezwel bij een hond?

Met het blote oog kun je helaas geen gezwel bij een hond vast stellen. Ook een dierenarts zelf kan dat niet. Maar je dierenarts heeft natuurlijk wel al jarenlange ervaring en kan wel inschatten of iets er verdacht uitziet en er verder onderzoek noodzakelijk is. Je dierenarts kan zelf ook de bult op de flank van je hond aanprikken en de afgenomen cellen onder de microscoop bekijken. Daarmee herkent hij of zij al een vetbult of een met vocht gevulde cyste. Herkent je dierenarts de cellen niet, dan worden ze vaak opgestuurd voor verder onderzoek. 

Diagnose van een bult op de flank van een hond

De enige manier om nauwkeurig de oorsprong van een bult op de flank van een hond vast te stellen, is door middel van een biopsie. Je dierenarts zal met een naald de bult op de flank aanprikken en haalt er wat cellen uit. Je hond voelt natuurlijk even een prikje, maar heel zeer doet het niet. Dit kan dan ook normaal gesproken zonder narcose gedaan worden. De afgenomen cellen zal je dierenarts opsturen naar een laboratorium. Hier gaan ze kijken welke soort cellen er zijn en of er tekenen zijn van kwaadaardigheid. Een uitzondering op het onderzoek in het laboratorium zijn de vetbulten (lipomen) en cysten. Deze kan je dierenarts doorgaans in zijn of haar eigen praktijk onderzoeken. Afhankelijk van de uitkomst van het onderzoek zal er een behandelplan opgesteld worden. 

met behulp van een naald zuigt de dierenarts enkele cellen uit de bult. Hiermee kan verder onderzocht worden om welke soort bult het gaat.
Er worden met een naald wat cellen uit de bult gehaald.

Behandeling van een bult op de flank van een hond

Vetbulten

De behandeling van een bult op de flank van een hond zal afhangen van de diagnose van de dierenarts. Onschadelijke bulten zoals vetbulten (lipomen) kunnen worden verwijderd door middel van een operatie. Maar dit hoeft enkel te gebeuren wanneer de bult de hond mechanisch in de weg zit. Heeft hij er geen last van dan kunnen ze gewoon blijven zitten. Hou er wel rekening mee dat ze soms heel groot kunnen worden. Hoe groter de bult is hoe pijnlijker de operatie. Dus zie je de bult snel groeien, dan kun je maar beter snel kiezen voor een operatie en niet wachten tot de bult enorm is. Maar op de flank zitten ze zelden mechanisch in de weg. 

Talgkliercysten en histiocytomen

Ook talgkliercysten en histiocytomen hoeven in principe niet verwijderd te worden. Bij talgkliercysten kan het wel zo zijn dat ze open barsten. Dan kan het gaan infecteren en is het wel beter om ze te laten verwijderen. Histiocytomen verdwijnen meestal na een maand of 4 vanzelf zonder behandeling. 

Tumoren die mogelijk kanker zijn

Indien het gaat om andere vormen van tumoren, zoals bijvoorbeeld een mastceltumor, dan zal het advies zijn om ze wel operatief te laten verwijderen. Is de kans groot dat er uitzaaiingen ontstaan dan zullen er eerst rontgenfoto’s gemaakt worden om te kijken of die al zichtbaar zijn. Indien er al uitzaaiingen zijn dan wordt een behandeling lastig. Het operatief verwijderen van de bult op de flank is dan in elk geval niet voldoende om te overleven. In principe kun je dan bij de meeste soorten kanker wel kiezen voor chemotherapie. Dit klinkt heftig, maar aangezien honden een minder lange leven hebben dan mensen, krijgen zij ook aanzienlijk lagere doseringen van chemotherapie. Daardoor worden honden over het algemeen ook veel minder ziek (vaak zelfs helemaal niet) van de chemotherapie. Maar prijzig is het helaas wel…

Hond wordt geopereerd aan een bult op zijn flank.
Deze hond wordt geopereerd aan een bult op zijn flank

Het voorkomen van een bult op de flank van een hond

Hoewel het krijgen van tumoren in principe gewoon “pech” is kun je wel zorgen voor een zo min mogelijke kans op problemen. Er zijn enkele voorzorgsmaatregelen die je kunt nemen om te voorkomen dat je hond bulten ontwikkelt:

      • Gezonde voeding: Zorg ervoor dat je hond een gezond en uitgebalanceerde dieet krijgt, rijk aan vitaminen, mineralen en omega-3- en omega-6- vetzuren. Zorg er ook voor dat hij niet teveel voeding krijgt en te dik wordt. Dit zorgt voor een optimale gezondheid van de huid bij je hond. 
      • Regelmatig bewegen: Zorg ervoor dat je hond regelmatig en vooral genoeg beweegt om te voorkomen dat ze te dik worden en om hun spieren en gewrichten soepel te houden. Daarnaast zorgt beweging voor een verbeterde doorbloeding van onder andere de huid waardoor gifstoffen beter opgeruimd worden. 
      • Controleer op huidveranderingen: controleer regelmatig de huid van je hond op veranderingen, zoals nieuwe bulten, verkleuring of een ontsteking. Hoe eerder je bulten ontdekt hoe minder ernstig de gevolgen zullen zijn als het gaat om kwaadaardige bulten. 

Heb je behoefte aan overleg met een dierenarts?

In dat geval kun je via onderstaande whatsapp knop een bericht sturen aan dierenarts Nanda. Stuur gerust (scherpe!) foto’s of een flimpje van de bult mee. Op de Home-pagina kun je meer lezen over hoe het vragen om advies in zijn werk gaat en wat de kosten ervoor zijn. Helaas is het niet altijd goed mogelijk om te zeggen wat het is. In veel gevallen zal het bij bulten dan ook voorkomen dat Nanda alsnog zegt dat je naar je eigen dierenarts moet gaan voor verder onderzoek. Maar bij vetbulten, talgbulten en spiermassa’s kan Nanda in de meeste gevallen wel inschatten of dat het kan zijn.