Je kater plast in huis – Help!

Je kater plast niet op de kattenbak

Als er iets vervelends is aan katten, dan is het wel dat ze soms in huis plassen. Het gebeurt maar zelden, maar het is wel super vervelend als je kater in je huis plast naast de kattenbak. Wanneer katers het doen dan zijn er twee mogelijke oorzaken. Ten eerste kan een kater in huis sproeien, maar hij kan ook gewoon in huis gaan plassen. Plassen is dus iets anders dan sproeien. Is er stress in het spel dan zijn beide mogelijk. Van stress kan een kat dus meer in huis gaan sproeien, maar ook op verschillende plekken gaan plassen.  

Ook heeft een kater soms om de een of andere reden angst gekregen voor de kattenbak en heeft daarom in zijn kop gehaald om op dat ding maar niet meer te gaan plassen. Je kater vindt het dan een betere optie om gewoon maar in huis te gaan plassen op willekeurige plekken. Je bed bijvoorbeeld.  En ja, het is super vies. Maar het heeft geen zin om je in huis plassende kater te straffen. Er is namelijk een reden voor en zolang je de oorzaak niet oplost werkt straffen alleen maar stress-verhogend en dus mogelijk tot nog meer sproeien of in huis plassen.

Verschil tussen sproeien en plassen bij katers

Sproeien doen katers doorgaans om hun territorium te markeren. De urine van een kater bevat stofjes die we “feromonen” noemen. Deze stofjes zijn te vergelijken met een geurstof en die andere katten laten weten dat het gebied waar je kater gesproeid heeft al bezet is. Ophoepelen dus! Bij gewoon plassen is het doel enkel om de urine kwijt te raken en niet om een andere kat te verdrijven. Het is echter ook zo dat katers meer gaan sproeien als ze stress hebben of zich onzeker voelen. Of als ze zich medisch niet helemaal in orde voelen. Het is dan ook verstandig om altijd als je kater in huis plast of sproeit een urine onderzoek uit te voeren. Je leest verderop in het artikel hoe je dat zelf kunt doen. 

Cartoon van een in kater die in huis sproeit.

Sproeien bij een kater herkennen

Het verschil tussen sproeien en gewoon plassen bij katers kan soms lastig zijn om vast te stellen, maar er zijn wel verschillen waarmee je kunt proberen onderscheid te maken tussen de twee:

    • Houding: Katten die gewoon plassen, doen dit meestal door gehurkt te zitten of te staan met hun billen omlaag in de kattenbak of buiten in het gras. Bij sproeien daarentegen zal een kat doorgaans zijn billen omhoog houden en de urine een beetje omhoog richten tegen een verticaal oppervlak.
    • Locatie: Sproeien is meestal gericht op verticale oppervlakken zoals muren, deuren, meubels en gordijnen. Gewoon plassen vindt daarentegen plaats in de kattenbak of op de grond, meestal horizontale oppervlakken. Een bed is ook een heel gewild plekje voor katten om op te gaan plassen.
    • Hoeveelheid urine: Bij sproeien spuit een kat meestal slechts een kleine hoeveelheid urine, terwijl bij gewoon plassen een grotere hoeveelheid urine wordt afgegeven. Bij een blaasontsteking zijn het echter ook vaak kleine plasjes.
    • Frequentie: Sproei gedrag kan vaker voorkomen dan gewoon plassen, vooral bij niet-gecastreerde katers. Doorgaans plassen katten slechts 1-2x per etmaal, maar sproeien doen ze veel vaker.

Je kater sproeit in huis

Heb je op basis van bovenstaande informatie het idee dat je kater sproeit? In dat geval is het belangrijk om je kater in elk geval te laten castreren. Dat kan operatief door het verwijderen van zijn testikels. Maar soms willen mensen ook de kater nog graag gebruiken bij een dekking van een poes. In dat geval zou je kunnen overwegen om je kater chemisch te laten castreren. Dat wil zeggen, je dierenarts kan hem een injectie geven met een hormoon dat ongeveer 12 maanden de testosteron-productie bij je kat onderdrukt. De eerste maand kan de hoeveelheid testosteron bij je kater gaan toenemen en dus kan het sproeien in ernst gaan toenemen, maar daarna hoort het voor een jaar verleden tijd te zijn. 

Verder is het belangrijk dat je de sproei-sporen zeer goed verwijdert. Als je kat het nog een beetje kan ruiken, is de kans groot dat hij later bedenkt dat hij er nog maar een keer overheen moet sproeien. De geur is immers toch wel heel veel minder geworden en dus moet hij het maar weer opnieuw markeren. Blijkbaar zijn veel katers niet zo slim om te onthouden waar ze gesproeid hebben, maar doen ze dat op basis van intensiteit van de feromonen. Dit schoonmaken doe je het beste met groene biotex. Gebruik geen middelen die een sterke geur achterlaten omdat dit je kater alleen maar meer stress kan geven of in de war kan maken. En dan moet hij natuurlijk juist extra veel gaan sproeien om zichzelf weer het veilige gevoel te geven. 

Je kat plast in huis

Als je kat in huis plast, buiten de kattenbak, dan is het probleem lastiger op te lossen. Dit kan namelijk komen door een medisch probleem zoals bijvoorbeeld een blaasontsteking of andere pijn tijdens het plassen. Ofwel is er iets engs gebeurt met je kater terwijl hij op de kattenbak zat te plassen. Nu durft hij daar niet meer op. Bijvoorbeeld als een andere kat hem heeft lopen pesten terwijl hij op de kattenbak ging plassen. In alle gevallen is het dus belangrijk om de urine van je kater te onderzoeken of er wellicht een probleem in zijn blaas speelt. 

Waarom sproeien katers?

De grootste reden waarom katers sproeien is om hun territorium af te zetten. Op die manier laten ze andere katers en poezen weten dat zij de “eigenaar” zijn van dat gebied. De feromonen die in de urine van de betreffende kater zit wordt vanuit de urine verspreid via de lucht en laat aan andere katten weten of ze een kater of een poes zijn en van wie die feromonen nou exact zijn. Feromonen zijn namelijk heel specifiek per kater. Ze weten op den duur dus exact van wie welke urine is. 

Ongecastreerde katers sproeien vaker omdat zij op zoek zijn naar een lekker ruikende poes om mee te paren. Zeker als in hun buurt een krolse poes rondloopt dan zal de kater dit ruiken en meer moeite doen om haar te overtuigen. Met andere woorden, hij gaat meer sproeien. Maar sproeien wordt dus ook nog echt wel gedaan door gecastreerde katers. 

Ook dient het sproeien om fysieke ruzies te voorkomen. Doordat katers niet fulltime overal aanwezig kunnen zijn kunnen ze dus ook niet altijd die andere indringer van een kater wegjagen. Met behulp van hun gesproeide urine zeggen ze heel duidelijk tegen een andere kater dat hij moet ophoepelen. De meeste katers zullen daar naar luisteren. Maar soms heb je er een behoorlijke hardnekkige tussen zitten. En die moet jouw kat dan helaas wel fysiek even laten weten dat dit zìjn territorium is. De vraag is dan echter wel wie van de twee de strijd gaat winnen. 

Waarom plast je kater in huis?

Je kater plast in huis buiten de kattenbak wanneer hij niet in optimale conditie is. Er kan dus een medische oorzaak voor zijn, maar ook kan hij last hebben van stress. Tegelijk kan stress ook medische klachten opleveren en dus is het soms niet helemaal duidelijk of het nou lichamelijk is of geestelijk. 

Daarnaast komt het ook vaak voor dat er iets naars gebeurt is terwijl je kater op de kattenbak zat te plassen. Een harde knal waar hij van geschrokken is, een andere kat die hem heeft zitten pesten zodat hij er bijvoorbeeld niet meer uit kon. Of hij vindt simpelweg die kattenbak-korrels gewoon niet fijn. Tja, wij hebben ook bepaalde voorkeuren voor wc-papier toch? Oh, en vergeet niet dat een vieze kattenbak ook een goede reden voor een kater is om in huis te plassen. Als regel geldt dat je in huis 1 kattenbak per kat moet hebben en 1 extra. Je moet dus met 2 katten in huis 3 kattenbakken hebben. En die moet je ook goed schoon houden!

Kater zit niet ontspannen op de kattenbak. Hij plast liever in huis.

Kater gaat sproeien op welke leeftijd?

Het territoriale gedrag begint doorgaans zodra je kater testosteron gaat aanmaken. Dit is doorgaans op een leeftijd van 5-6 maanden. Maar soms duurt het wel maanden langer voordat je kat bedacht heeft dat hij wel eens zou kunnen gaan sproeien. Dus ergens tussen de leeftijd van 6 maanden tot een jaar kun je gaan zien dat je kat begint met sproeien. 

Je gecastreerde kater sproeit in huis

Zoals we eerder al schreven is sproeien niet alleen maar bedoelt om het territorium af te zetten. Het is dan wel de grootste reden, maar net als poezen kunnen gecastreerde katers ook behoefte hebben om hun territorium af te zetten. Die drang is doorgaans minder sterk dan bij ongecastreerde katers. Maar zeker als een kat wat onzeker is of niet lekker in zijn vel zit zal hij proberen zijn zelfvertrouwen een boost te geven door meer in huis te gaan sproeien. In dit geval is het dus aan jou als eigenaar om te achterhalen waarom je kater zich niet helemaal goed in zijn vel voelt zitten. 

Hoe kun je een kater het sproeien afleren?

De vraag is eerder, moet je het hem wel afleren? In feite geeft het sproeien in huis aan dat je ongecastreerde kater klaar is om de aantrekkelijke poezen te trotseren. Het sproeien is dan ook een oerinstinkt en dat valt niet af te leren. Wel kun je hem laten castreren zodat zijn sexuele driften wat verminderen en dus ook zijn sproeigedrag. 

Maar hebben we het over een gecastreerde kater die in huis plast, dan nog heeft het geen zin om het sproeien te willen afleren. Je kater doet dit immers omdat er een probleem speelt. Het is aan jou om nu te gaan onderzoeken of dat probleem medisch is of dat het psychisch kan zijn. We vertellen je verderop in dit artikel hoe je hiermee aan de slag kunt gaan. 

Hoe kun je het sproeien van je kat schoonmaken?

Het is belangrijk dat er van de urine die je kat gesproeid of geplast heeft geen geurstoffen over blijven. In de eerste plaats verwijder je dus de nattigheid met een doek. Maar als alles droog is, dan zit er nog steeds een klein beetje urine, met daarin de feromonen van je kat, aan het oppervlak. Het is dan ook belangrijk dat de voor jou onzichtbare urine, inclusief die feromonen, verwijderd worden. 

In veel producten zitten echter geurtjes die wij mensen fris vinden ruiken, maar waardoor katten juist het idee krijgen dat er een andere kat over hun urine heen geplast heeft. Dit is bijvoorbeeld met chloor of ammonia. Ook is het mogelijk dat geurtjes zoals bijvoorbeeld lavendel of citronella je kat extra veel stress oplevert. En als hij nog meer gestresst raakt dan hij al was, dan moet hij die stress weer kwijtraken door meer te gaan sproeien. Dus ja, dat werkt dan natuurlijk averechts. 

Vanwege bovenstaande redenen is het dus noodzakelijk om een geschikt schoonmaakmiddel te gebruiken waar je kat niet al te veel stress van overhoudt, maar waarbij wij wel het gevoel hebben dat het schoon geworden is. Het beste is het dan ook om gebruik te maken van de groene biotex. Je maakt hiervan een oplossing en met die oplossing maak je het onder gesproeide oppervlak goed schoon. 

Wat te doen als je kater in huis plast?

Urine onderzoek door je dierenarts als je kater in huis plast

Het is heel belangrijk om in elk geval een urine onderzoek te doen bij je kater. Je wil immers niet dat hij blijft rondlopen met een blaasontsteking of blaasgruis. 

Het beste kun je urine opvangen met behulp van Katkor kattenbakkorrels en dit naar je dierenarts toe brengen om het te laten onderzoeken. En ja, dat helpt natuurlijk niet als je kat niet op de bak plast. Maar dan kun je in elk geval het pipetje gebruiken om de urine van de grond op te zuigen en het buisje te doen. Alles wat je nodig hebt zit in de verpakking. Je dierenarts kan namelijk gelijk kijken of je kat last heeft van blaasgruis. Dat kun je niet zelf. Blaasgruis kan een reden zijn voor het vormen van een blaasontsteking ofwel voor het vormen van blaassteentjes die klem kunnen zitten in de penis. Daardoor kan je kat moeite krijgen met plassen, of zelfs helemaal niet meer plassen

Voeding aanpassen als je kater in huis plast

Je kunt wel eventueel je kat op een duurdere voeding zetten die de vorming van blaasgruis voorkomt. De kans dat er dan nog blaasgruis is, wordt dan erg klein. Daarnaast wordt de zuurtegraad van de urine ook verbeterd zodat er minder kans is op de vorming van een blaasontsteking. Het beste is het ook om een kater die in huis plast veel natvoer te geven. Dit zorgt ervoor dat hij meer urine maakt en dus meer zijn blaas schoon spoelt. 

Urine onderzoek zelf doen als je kater in huis plast

Maar het onderzoeken of je kat een blaasontsteking heeft kun je wel zelf doen. Alleen het onderzoeken op blaasgruis zelf dus niet. Je kunt in dat geval gebruik maken van de opvangkorrels Katkor en urine teststrips. De urine mag dus in dit geval ook van de grond gebruikt worden. Dus in feite heb je genoeg aan alleen het stripje. Maar het is beter om toch urine te gebruiken uit een schone kattenbak met Katkor. Dus als je de keuze hebt, dan gebruik je die. 

De strip doop je even helemaal onder in de urine en haalt hem er gelijk weer uit. Beetje afschudden en 30 seconden laten liggen. Vervolgens kun je de teststrip vergelijken met het voorbeeld blad. Hieronder bespreken we dat verder. 

Hoe weet ik of mijn kat een blaasontsteking heeft?

Bij een blaasontsteking is meestal de pH in de urine hoger dan 8, zijn de leucocyten aanwezig (maar die is bij katten vaak vals positief!), zitten er eiwitten in de urine en ook erytrocyten zijn aanwezig. Erytrocyten zijn rode bloedcellen, met andere woorden: er zit bloed in de urine. In een gezonde urine hoort de pH onder de 7 te zijn en horen er geen leucocyten, geen eiwitten en geen erytrocyten te zijn. Nitriet hoort er ook niet in te zitten. Wanneer er wel nitriet aanwezig is in de urine dan is dat een signaal dat er waarschijnlijk een bacteriële blaasontsteking speelt. Ook de glucose  en ketonen mogen niet aanwezig zijn, maar bij een blaasontsteking is dat doorgaans ook niet het geval. Zij geven suikerziekte aan. 

Je kater plast in huis doordat hij de kattenbak niet fijn vindt

In dit geval bedoelen we de vorm van de kattenbak, de grootte van de kattenbak of de soort kattenbak-korrels. Hiermee kun je het beste dan ook expirimenteren. Gebruik een open bak, een gesloten bak zonder klepje, een andere korrel, of probeer eens of hij een gewone doos wel prettig vindt. Of probeer eens of hij gewoon zand fijn vindt. Alles dat je maar kunt bedenken kun je uitproberen. Let er wel op dat je kat hier niet overmatig veel stress van ervaart. Anders heeft hij weer reden om extra veel buiten de bak te gaan plassen. 

Je kater plast in huis door stress

Katten zijn soms erg gevoelig voor stress. En dit kan zich uiten in overmatig wasgedrag, gedragsproblemen naar jou als eigenaar of naar andere huisdieren, maar ook kan stress makkelijk een blaasontsteking veroorzaken ofwel gaat je kat zijn stress verlagen door te gaan sproeien. De oorzaak dat je kater in huis plast kan dus ook heel goed veroorzaakt worden door stress bij je kater. 

Om te voorkomen dat er andere katten in jouw huis komen kun je een kattenluik installeren waar een chip in zit om open te gaan. En daarnaast kun je je tuin beter afzetten zodat andere katten minder makkelijk in jullie tuin komen rondhangen. 

Daarnaast kun je de afstand tussen je eigen katten wat vergroten als ze stress van elkaar hebben. Zo kan het heel storend voor een kat zijn als hij lekker op een stoel ligt te soezen en zijn rivaal komt langs hem heen gelopen. Dit kun je verbeteren door op hoge kasten of plankjes aan de muur een extra dekentje neer te leggen zodat ze daar veilig kunnen slapen. Let er wel op dat ze er dan niet makkelijk af kunnen glijden en zich zo kunnen verwonden. 

Mocht je kat echt overal stress van ervaren dan kun je overwegen om hem het Calm diet van Royal Canin te gaan geven. Deze voeding bevat extra ingrediënten die op een natuurlijke manier het serotonine gehalte in de hersenen verhoogt. Hierdoor zal je kater zich wat zelfverzekerder gaan voelen en minder snel stress van iets ervaren. Deze voeding bevat ook een S/O index, wat inhoudt dat er in principe geen blaasgruis mee gevormd zal worden. Zo pak je twee oorzaken tegelijk aan. 

Heb je behoefte aan overleg als je kater in huis plast?

Heb je een kater die in huis plast en maak je je er zorgen om? Dan kun je gebruik maken van onderstaande whatsapp knop. Dierenarts Nanda zal je dan zo goed mogelijk proberen te helpen. Stuur gerust foto’s of filmpjes mee. Op de Home-pagina vind je meer informatie over deze manier en lees je wat de kosten voor het geven van het advies zijn. Hoe dan ook, veel sterkte voor zowel jou als je kat!