Atopie bij de hond

Wat is een atopie bij honden? Er is sprake van een atopie bij de hond wanneer het lichaam van jouw hond een overmatige afweerreactie heeft op stoffen in de lucht. Een andere benaming is ook wel een atopische dermatitis bij de hond. Iedereen, dus ook jouw hond, komt in contact met bijvoorbeeld boompollen, graspollen of huisstofmijt. En ons lichaam heeft geleerd die stoffen op te ruimen zodat we er geen last van hebben. In een enkel geval wordt er alleen veel te krachtig opgeruimd door het lichaam. Het afweersysteem werkt dan zodanig sterkt op die stoffen dat het lichaam zelf kapot gaat aan die overmatig reactie. We spreken dan van een allergische reactie op de omgevingsstoffen, oftewel een atopie bij de hond.  

Hoe vaak komt een atopie bij honden voor?​

Volgens het onderzoek “The ACVD task force on canine atopic dermatitis (I): incidence and prevalence” komt er bij ongeveer 1 op de 10 honden een vorm van atopische dermatitis voor. Er zijn vele genen betrokken bij het ontstaan van een atopie bij de hond. Het artikel “Atopic dermatitis in cats and dogs: a difficult disease for animals and owners” geeft aan dat ze tot op heden 361 genen gevonden hebben die gelinkt worden aan een atopie bij honden. Een ander onderzoek heeft vastgesteld dat een atopie zeer waarschijnlijk geen erfelijke ziekte is en vertelt daarover in het artikel “Estimation of heritability of atopic dermatitis in Labrador and Golden Retrievers“.

Zoals gezegd heeft niet elke hond extreme klachten. De eerste klachten ontstaan gemiddeld rond de leeftijd van 1,5 jaar. De atopie op basis van boompollen en graspollen geven met name klachten in de lente- en zomermaanden. De atopie voor huisstofmijt geeft het jaar door klachten.

Diagnose van een atopie bij de hond

Eerst analyseren van de huidklachten

Zien we als dierenarts een dier een aantal keren terug komen voor bepaalde huidklachten of oorontstekingen? Dan gaat er bij ons dierenartsen als het goed is een lampje branden. Kan dit wellicht een allergie zijn? We kijken even terug wanneer de eerste klachten ontstonden. Of de ingestelde behandelingen goed werkten. En hoe vaak de klachten terug komen. Wanneer een allergie nog steeds binnen dit plaatje valt dan gaan we dit verder uitzoeken, als een eigenaar gemotiveerd is. Wij kiezen ervoor om te beginnen met het geven van een Bravecto of Stronghold vlooienbehandeling om zeker te zijn dat mijten en vlooien niet de oorzaak zijn (te krijgen aan de balie bij je dierenarts). Daarna is er overleg met de eigenaar wat ze als eerste willen onderzoeken.

Twee groepen binnen de allergie

In feite kan een allergie in twee groepen gedeeld worden. Ten eerste dus de atopie, waar dit stukje over gaat. Ten tweede de voedselallergie. In feite kun je als dierenarts bij een dier bloed afnemen en dit opsturen om te testen of er verhoogde waarden zijn voor bepaalde stoffen. Dit kan voor het deel van de atopie, maar inmiddels ook voor de voedselallergie, hoewel dat op het moment van schrijven nog niet optimaal betrouwbaar is. De jeuk, huidontstekingen of oorontstekingen kunnen door beide groepen veroorzaakt worden. De voedselallergie kun je ook uitsluiten door de voeding van je hond te vervangen voor een voeding waar hij niet allergisch op kan reageren. Meer over de voedselallergie lees je hier. In de meeste gevallen beginnen we met het geven van het voedselallergie-dieet omdat daar ook vaak een atopische dermatitis bij honden door verbetert. 

Bloedonderzoek

Het uitvoeren van een bloedonderzoek kan na de voedselallergie-test, maar kan ook al gelijk uitgevoerd worden. Je kunt met een bloedonderzoek testen op de groep van atopie. Het bloedonderzoek voor de atopie bij de hond kost ongeveer rond de €200,-. Dierenartsen mogen echter zelf hun prijzen bepalen en dus kan de prijs bij jouw dierenarts verschillen. Ze kunnen dan eerst een screening doen of er wel of geen atopie speelt, maar ze kunnen ook gelijk het hele onderzoek doen en testen voor welke stoffen jouw hond verhoogde bloedwaarden heeft. De kans is dan groot dat één of meerdere van die stoffen de oorzaak van zijn huidklachten zijn. 

Uitslag van het bloedonderzoek

Je krijgt ongeveer 30 bloedwaarden waar ze voor testen. Helaas is het zo dat als een bepaalde stof verhoogde waarden toont het niet persé wil zeggen die stof de oorzaak van de allergie is. Hij kan soms ook verhoogd zijn zonder de oorzaak van de klachten te zijn. Maar als de waarde normaal is, dan is de kans erg klein dat die stof de oorzaak is. Gezien de prijs van de onderzoeken moeten mensen dus meestal de keuze maken of ze gelijk alles willen weten en veel geld kwijt zijn, ofwel dat ze eerst een algemene test doen en minder geld kwijt zijn. Met de uitslagen kun je vervolgens kijken of je die stoffen uit het leven van je hond kunt verwijderen en dan kijken of zijn klachten ook daadwerkelijk verdwijnen. In veel gevallen is het niet mogelijk om de stoffen voor 100% uit de lucht te filteren. Daarom is het in dat geval nodig om een behandeling in te stellen zodat jouw hond minder last heeft van zijn atopie. 

Behandeling van een atopie bij de hond

Onderstaande mogelijke behandelingen worden geadviseerd in het artikel “An update on the treatment of canine atopic dermatitis“.

Desensibilisatie

Het verwijderen van de allergische stof in het leven van je hond is de makkelijkste oplossing om zijn klachten te verwijderen. Helaas blijkt dit in de werkelijkheid bijna nooit te realiseren. Wel kun je zijn overmatige reactie op de stof verlagen door middel van “desensibilistatie”. Het is een beetje een ingewikkelde materie, maar het komt erop neer dat als je hem steeds een beetje van de stof waar hij allergisch voor is toedient, hij steeds minder klachten krijgt. Deze behandeling werkt voor ongeveer 70-80% van de honden.

Vroeger moest je naar je dierenarts gaan voor injecties, maar inmiddels bestaan er ook sprays die je zelf onder de tong van je hond kunt sprayen. Deze vloeistof moet speciaal voor jouw hond gemaakt worden en ook hier zijn de kosten afhankelijk van het aantal stoffen die ze erin moeten verwerken en de hoeveelheid die nodig is. De behandeling moet ongeveer een jaar gegeven worden en in principe kun je pas verbetering verwachten na 9 maanden. Sommige honden hebben de behandeling levenslang nodig omdat ze weer jeukklachten krijgen zodra je stopt met de toediening. En helaas zijn er ook honden waarbij de behandeling in zijn geheel niet aan slaat.

Doorgaans is er wel een tijdelijke extra behandeling nodig om de jeukklachten gedurende die 9 maanden nog wel leefbaar te houden. Later wordt geprobeerd om deze medicatie dan weer af te bouwen.

Medicatie

In plaats van desensibilisatie kun je er ook voor kiezen om jeukremmende medicatie te geven. Deze zal je hond dan levenslang moeten krijgen. Hiervoor wordt vaak Apoquel® gebruikt. Maar ook de injectie Cytopoint® die gedurende een maand werkt geeft zeer goede resultaten.

Een hond met forse huidontstekingen zal daar mogelijk niet voldoende aan hebben. Die moet medicatie krijgen om de overmatige afweerreactie af te remmen. Alle medicatie kun je alleen via je eigen dierenarts verkrijgen. Er zijn goedkope medicijnen met veel bijwerkingen (prednison) tot duurdere medicijnen met minimale bijwerkingen (cyclosporine). Bespreek met jouw dierenarts welke kosten je aan kunt voor jouw hond zodat hij/zij binnen jouw budget de beste optie kan uitzoeken.

Verbetering huidweerstand door middel van natuurlijke producten en homeopathie

Maar er zijn meer dingen die je zelf kunt doen om de atopie klachten bij jouw hond te verbeteren. Zo kun je zijn huidweerstand verhogen door hem meer vetzuren, zink en bepaalde vitaminen in zijn voeding te geven. Dit zit bijvoorbeeld in Puur Zacht capsules of in Megaderm dat je over zijn voeding heen kunt doen. Of je geeft hem een complete voeding waar die stoffen in verwerkt zitten. Een voorbeeld van zo’n voeding is Royal Canin Skin care.

Daarnaast is het belangrijk om hem heel structureel vlo-vrij te houden omdat honden met een atopie heel makkelijk ook een allergie voor vlooien ontwikkelen. Hiervoor kunt u bijvoorbeeld gebruik maken van Advantix.

En mocht je hond regelmatig huidinfecties hebben dan is het ook belangrijk om hem één keer per week te wassen met een anti-microbiële shampoo zoals Douxo3S Pyo om te zorgen dat bacteriën en gisten niet de overhand krijgen in kleine huidwondjes.

Wil je meer tips over de behandeling van jeuk bij honden? Kijk dan eens op onze pagina “oma weet raad, jeuk bij honden“.

Hond met atopie laten inslapen

Hoewel een hond met een atopie echt verschrikkelijk last kan hebben van zijn huidklachten en zijn kwaliteit van leven sterk beperkt kan worden, is het wat ons betreft geen optie om een hond met een atopie te laten inslapen. Er zijn vele medicijnen en mogelijkheden om hem een kwalitatief fijn leven te kunnen geven. Je hond laten inslapen is zeker niet in zijn voordeel, hoe ernstig zijn huidklachten ook zijn. Helaas zal de behandeling gepaard gaan met flinke kosten. Ben jij niet in staat om deze kosten voor je hond te kunnen dragen? Kijk dan eens op deze pagina over vergoedingen. En mocht dat nog altijd niet lukken? Denk er dan eens over na of je wellicht een andere eigenaar voor je hond kunt vinden die wel in staat is de medische behandeling te betalen. Hoe verdrietig dat voor jou en je gezin ook is, jouw hond kan dan tenminste wel verder leven. 

Veel sterkte voor jou en je hond!

Hopelijk zal je hond snel weer geheel symptoom vrij worden en kan hij een heel fijn leven tegemoet gaan. Mocht je behoefte hebben aan overleg met een dierenarts, dan vind je hieronder hoe je met onze dierenarts Nanda in contact kunt komen. Veel succes!