Een bult op de anus van je kat – Wat kun je doen?

Een bult op de anus van je kat is altijd iets waar je als eigenaar van schrikt. Dit kan helaas ook iets ernstigs zijn, maar levensbedreigend is het gelukkig maar zelden. In dit artikel beschrijven we je wat de oorzaak kan zijn van de bult op de anus van je kat. En we leggen je uit hoe je het zelf kunt herkennen. Sommige dingen kun je niet zelf oplossen, maar bij de oorzaken dat dat wel kan geven we je advies wat je kunt doen om de bult op de anus van je kat te behandelen. En twijfel je? Dan kun je natuurlijk altijd advies vragen aan onze dierenarts Nanda. 

Een gezonde anus van een kat wordt door je kat normaal gesproken goed schoon gehouden. Het komt niet vaak voor dat je kat een een vuile anus heeft. Daarnaast is de anus meestal licht roze van kleur, hoewel sommige katten toch ook wat pigmentvorming in hun anus huid hebben. In dat geval zie je een grijs-zwarte kleur. En een gevlekte anus komt ook voor. Vlak naast de anus opening zitten kleine kliertjes, de anaalklieren. Deze horen niet opgezet te zijn en ook geen zwarte stipjes te bevatten. De anus hoort in een ontspannen stand te staan, maar wel gesloten te zijn. Je hoort geen bult op de anus van je kat te zien. Ook hoort je kat er niet overmatig veel aan te likken of mee over de grond te schuren. 

Dit lijkt een makkelijke opgave te zijn, maar soms is dat het niet. In principe herken je een bult op de anus van je kat gemakkelijk als deze wat oppervlakkiger zit en duidelijk boven het oppervlak van de huid uit komt. Maar in sommige gevallen zit de bult op de anus van je kat veel dieper. In dat geval zie je het niet gelijk. Wel zie je dan dat de anus opening niet recht in het midden van de billen zit. De anus wordt door de grotere bult op, of eigenlijk aan de zijkant, opzij gedrukt. 

Naast de bult op de anus van je kat kun je ook opmerken dat je kat er wat irritatie van ondervindt. Hij kan er overmatig veel aan gaan likken, of met zijn anus over de grond schuren. Daarnaast kun je zien dat de bult er rood uitziet of pijnlijk is. Het kan eventueel wat stinken. In sommige gevallen kan je kat er ook algemeen niet helemaal fit van zijn. In dat geval kan hij koorts hebben, zich sloom gedragen of slecht eten en drinken. 

In veruit de meeste gevallen heeft een kat een bult op zijn anus als gevolg van een abces. Ook zien we vaak ontstekingen van de anaalklieren bij een kat. Een anusprolaps is niet zozeer een bult op de anus, als wel dat dat anus zelf naar buiten komt. Toch zeggen mensen vaak dat ze een bult op de anus van hun kat zien wanneer ze hiermee naar hun dierenarts gaan. Verder hebben we nog de poliepen en de tumoren. Hieronder bespreken we deze oorzaken wat meer in detail.

Wanneer je kat een aanvaring heeft gehad met een andere kat dan kan hij gekrabt zijn. Aangezien er bijna altijd wel één van de twee katten wegrent is het goed mogelijk dat die krab naast de anus terecht gekomen is. Op dat moment is er ook een bacterie van de nagel van de andere kat onder de huid van jouw kat gebracht. Deze gaat zich vermenigvuldigen en het lichaam van je kat probeert dit met ettercellen op te ruimen. 

Naast de anus opening zitten in de huid hele kleine kliertjes. We noemen dit ook wel de anaalklieren. Deze kleine kliertjes maken de substantie die katten over hun poep heen maken zodat ze daarmee een territorium kunnen afbakenen. Wanneer de opening op de een of andere manier geblokkeerd is kan een anaalklier dikker worden en opzwellen. Naast de anus zie je dan een bultje ontstaan van ongeveer 0,5 cm. Deze anaalklieren kunnen ook nog eens gaan ontsteken waardoor de bult naast de anus van je kat nog groter kan worden. Dit laatste gebeurt bij honden zeer regelmatig, maar bij katten zelden. 

Omdat ze een beetje een vervelend gevoel ervaren aan de bult aan de anus kunnen ze ook wel veel gaan likken aan die regio. Of ze gaan met hun billen over de grond schuren. Over het algemeen lukt het vrij gemakkelijk om de anaalklieren leeg te knijpen zodat de druk eraf is. Je kat heeft dan minder last van de bult op zijn anus, de bult is kleiner na het legen en na een dag of twee zal de bult in zijn geheel verdwenen zijn. 

Een anusprolaps is niet echt een bult op de anus. Bij een anusprolaps komt de endeldarm naar buiten. Je herkent dit als een wat donkerrode massa die via de anusopening naar buiten komt. Dit kan een halve centimter zijn, maar ook wel 5 centimeter. Hoe meer er naar buiten komt hoe ernstiger het probleem is. 

Een anusprolaps ontstaat vrijwel altijd als gevolg van een onderliggend probleem waardoor een kat meer de aandrang heeft om te persen. Dus bij diarree, bij constipatie, bij een blaasontsteking of bij een bevalling. 

Heb je het idee dat er bij jouw kat sprake kan zijn van een anusprolaps? Dan is het noodzakelijk om met spoed naar je dierenarts toe te gaan. Dus ook als het avond of weekend is. De darm van je kat krijgt namelijk minder bloed en zal dus afsterven als dit te lang duurt. En zonder behandeling zal je kat dan ook zeer waarschijnlijk sterven. 

Als je een bultje op de anus van je kat ziet dat ongeveer 1 a 2 millimeter groot is en er een beetje als een paddestoel uitziet, dan is het waarschijnlijk een poliep. Deze kunnen inwendig in de darm groeien en dan naar buiten “piepen”. Ze bloeden vrij gemakkelijk, en irriteren je kat vaak behoorlijk. Maar echt veel kwaad kunnen ze niet. Ze worden nagenoeg nooit kanker in deze regio. Toch halen we ze wel beter weg. Dit doen we operatief aangezien ze niet vanzelf verdwijnen. Je kat heeft er immers last van.

Heel soms, wanneer de poliep goed vanaf buiten benaderbaar is kunnen we hem ook met een mesje heel snel afsnijden zonder narcose. De basis van de poliep zit er dan nog wel, maar aangezien het vaak maanden duurt voordat hij weer terug groeit kan dit voor sommige katten de meest handige oplossing op dat moment zijn. Zeker als je kat al op leeftijd is en een narcose extra gevaarlijk voor hem is. 

Een bult op de anus van je kat kan natuurlijk ook altijd om een tumor gaan. Maar dit komt maar uiterst zelden bij katten voor. Een tumor vormt in dat geval vaak een soort wond dat maar niet geneest. En in de buurt van de anus kan dit natuurlijk erg makkelijk infecteren met een flinke ontsteking tot gevolg. 

Aambeien zijn uitstulpingen van bloedvaten in en rondom de anus. Ondanks dat katten die bloedvaten natuurlijk ook hebben, komen aambeien bij katten nagenoeg niet voor. Als je een beetje een rood opgezet bultje rond de anus van je kat ziet dat doet denken aan aambeien, dan is dit meestal een ontstoken anaalkliertje. Of een andere soort ontsteking. Het kan natuurlijk net zo irriterend zijn voor je kat, maar een echte aambei krijgt je kat niet. 

In de eerste plaats bekijk je de bult wat aandachtig. Dit kan lastig zijn. Katten willen namelijk liever niet dat je naar hun anus kijkt. En al helemaal niet wanneer ze er last van hebben. Is de bult extreem pijnlijk bij het aanraken en zit hij naast de anus? Dan is het waarschijnlijk een abces. Op de pagina over een abces bij de kat kun je lezen wat je dan moet doen. Is je kat er echt niet lekker van en is het erg pijnlijk? Dan kun je het beste naar je dierenarts toe gaan. 

Zie je een donker rode soort kers-achtige uitstulping uit de anus van je kat komen? Dan is het waarschijnlijk een anusprolaps. In dat geval moet je zo snel mogelijk met je kat naar je dierenarts toe gaan. Ook een poliep kun je het beste door je dierenarts laten beoordelen, maar dit heeft minder haast dan een anusprolaps. 

Zie je een klein bultje naast de anus dat niet al te pijnlijk is? In dat geval gaat het waarschijnlijk om een overvulde anaalkier. Je kunt een toiletpapiertje pakken en de bult als een puistje proberen uit te knijpen. De druk moet je vanaf de zijkant naar het midden van het bultje geleidelijk opvoeren. Je kat zal dit een beetje oncomfortabel vinden, dus het is het handigst om dit met zijn tweeën te doen. De andere persoon kan je kat dan een beetje vast houden terwijl jij probeert het bultje op de anus van je kat leeg te drukken. Doorgaans is het leeghalen van de anaalklieren niet moeilijk. Zodra de anaalklier geleegd is hoor je al een veel kleinere bult over te houden. De dagen daarna zal de bult waarschijnlijk nog verder slinken. Op termijn zal zijn anaalklier helaas wel weer gaan opvullen en moet je het opnieuw leeghalen. 

Heeft je kat nou regelmatig last van zijn anaalklieren, dan is het verstandig om hem Glandex te gaan geven over zijn voeding. Dit gaat overvulling van de anaalklieren tegen, waardoor de anaalklieren minder snel een bult op de anus van je kat zullen gaan vormen. Hou er wel rekening mee dat katten heel kieskeurig zijn wat betreft hun voeding. Begin dus met een heel klein beetje poeder over zijn voeding heen en verhoog de dosering gedurende een lange periode zodat je kat aan de smaak kan wennen. 

Heb je een bult op de anus van jouw kat gezien? En wil je even overleggen over je kat? Dan kun je gebruik maken van onderstaande whatsapp knop om advies aan te vragen. Dierenarts Nanda zal je dan zo goed mogelijk proberen te helpen. Stuur gerust foto’s of filmpjes mee. Op de Home-pagina vind je meer informatie over deze manier en lees je wat de kosten voor het geven van het advies zijn. Hoe dan ook, veel sterkte voor zowel jou als je kat!