Een bult op de buik van je kat – Hoe kom je erachter wat het is?

Wanneer zit er een bult op de buik van je kat?

Zoals je wellicht wel weet heb je bulten in alle soorten en maten. Ook bij een kat. We spreken van een bult op de buik van je kat wanneer het huidoppervlak niet in een rechte lijn doorloopt, maar een bolling vertoont. Deze bolling kan ontstaan in de spierlagen onder de huid, in eventueel aanwezige pezen onder de huid, in vetweefsel of de huidlaag zelf. Afhankelijk van uit welk weefsel de bult ontstaat geven we verschillende namen aan de bult op de buik van je kat. Hieronder leggen we de verschillende bulten uit. 

Navelbreuk als oorzaak van een bult op de buik van je kat

wat is een navelbreuk

Bij kittens kan het zo zijn dat op de plek waar hun navel zit de spierlaag niet goed dicht gegroeid is na de geboorte. Op de plek van de navel gaan tijdens de groei in de baarmoeder bloedvaten door de navel heen. Deze bloedvaten lopen van de lever van de kitten naar de placenta in de baarmoeder van de moederpoes. Nadat een kitten geboren is horen deze bloedvaten te verdwijnen en hoort de buikwand geen opening meer te houden. Hij hoort dicht te groeien. In sommige gevallen sluit de buikwand (= spierlaag van de buik) zich niet voldoende. In dit geval kan inhoud die in de buikholte hoort te zitten via het gaatje in de spierlaag onder de huid komen te zitten. 

hoe herken je een navelbreuk

Je ziet dan een kleine of grotere bult zitten exact in de middenlijn van de buik, vlak achter het punt waar het borstbeen ophoudt. De bult voelt doorgaans zeer zacht aan omdat het in de meeste gevallen gewoon vetweefsel is dat vanuit de buikholte onder de huid terecht komt. Je kitten vertoont ook geen enkel symptoom van ziek zijn, pijn of iets dergelijks. 

Wanneer is een navelbreuk gevaarlijk?

In wat zeldzamere gevallen kan het gaatje in de spierlaag van de buik zodanig groot zijn dat er zelfs een hele darm in kan komen te zitten. Op dit moment is het helaas een levensbedreigende situatie geworden. De inhoud van de darmen kan immers niet verder bewegen doordat de darm afgekneld wordt in dat gaatje. De darmen raken eerst beschadigd en daarvan heeft je kitten behoorlijke buikpijn. Bovendien voelt de bult hard en pijnlijk aan voor je kat. Op dat moment is er spoed geboden en zal de kitten per direct geopereerd moeten worden om de darm te bevrijden. Anders zal hij overlijden. 

Schematische tekening van een beklemde navelbreuk bij de kat
Controle door een dierenarts

Bij een navelbreuk hoeft er echter maar zelden operatief ingegrepen te worden. Maar het is wel belangrijk dat een dierenarts beoordeelt hoe groot het gaatje in de buikwand is om de kans op een darmbeklemming in te schatten. De meeste gaatjes zijn slechts 2-3mm groot en dan is het niet nodig om te opereren. 

Bij poezen die gesteriliseerd worden kunnen we de navelbreuk tegelijk oplossen met de sterilisatie. In geval van katers hangt het er vanaf of een eigenaar dit wil, maar tijdens een castratie gaat hij toch onder narcose en kan besloten worden om gelijk ook de navelbreuk te verwijderen. Bij een castratie hoeven we normaal gesproken niet de buikwand te openen en dus maken we dan een extra wond. Dit is niet het geval bij de sterilisatie van een poes. Daar maken we sowieso al een wond op nagenoeg de plek van de navelbreuk en is het dus minder extra belastend voor een poes. 

Vetweefsel als bult op de buik

Zeer vaak komen er mensen op consult bij hun dierenarts om te vragen waarom hun kat een bult onder zijn buik heeft hangen. Dit geldt vooral voor jonge katten van ongeveer een jaar oud. En zij hebben nooit enige teken gezien van pijn, irritatie of in de weg zitten van deze bult. In vrijwel alle gevallen gaat het hier om een te dikke kat. Wanneer een kat te dik begint te worden dan begint dat doorgaans op de buikwand tussen de achterpoten. Je ziet daar de huid als het ware gaan hangen. 

Kat met een bult aan zijn buik
Kat met overgewicht krijgt een hangbuik. Te herkennen aan de losse huid op de buik vlak voor de achterpoten.

De meeste mensen geven aan dat het begonnen is na de sterilisatie of castratie. Op zich klopt dat ook wel een beetje, maar de operatie zelf is niet de oorzaak. Als gevolg van de castratie of sterilisatie heeft een kat een efficiëntere spijsvertering gekregen. Hij heeft minder calorieën nodig gedurende de dag als gevolg van de sterilisatie of castratie. Als je echter evenveel voeding blijft geven dan zal hij op termijn steeds dikker worden. En dat begint met zo’n hangbuik. 

Het spreekt voor zich dat je dit niet operatief hoeft te laten verwijderen. Wel is het belangrijk om je kat minder eten te gaan geven ofwel om over te stappen op een voeding die weinig calorieën bevat. Indoor-voedingen bijvoorbeeld bevatten minder energie en zijn in dit geval dus geschikter voor jouw kat. 

Een vetbult

Een vetbult op de buik van een kat zien we niet zo vaak. Het is een goedaardige woekering van vetcellen. Een goedaardige tumor (zie verderop) dus. Dit soort bulten zijn heel rond en duidelijk afgelijnd aan de rand, in tegenstelling tot bijvoorbeeld een hangbuik. Wel voelen ze heel zacht aan en zijn ze niet pijnlijk. De huid zelf die over de bult heen groeit ziet er ook normaal uit. 

Als je denkt dat er een vetbult bij jouw kat speelt dan kun je dit laten vaststellen door je dierenarts. Hij of zij zal met een naaldje in de bult prikken en er wat weefsel uit halen. Dit weefsel kan hij of zij dan onder de microscoop beoordelen. Zolang een vetbult jouw kat niet belemmert in zijn beweging dan is het niet nodig om deze bult operatief te laten verwijderen. Het is voor het oog niet zo mooi, maar meer kwaad doet een vetbult niet.

Een teek

In feite is een teek natuurlijk niet een bult op de buik van je kat. Toch komen veel mensen bij hun dierenarts met de vraag wat die bult op de buik van hun kat is die ze voelen. Bij nadere inspectie blijkt het dan om een teek te gaan. Kijk dus zelf even goed naar de bult en sluit uit of het geen teek kan zijn. De teek kun je doorgaans goed herkennen aan het feit dat het aan 1 kant vast zit in de huid en er aan die kant ook een paar pootjes zichtbaar zijn als je goed kijkt. 

Teek bij de kat wordt vaak herkend als bult op de buik van een kat

Een abces op de buik van een kat

Wanneer je kat gevochten heeft dan kan er een bacterie onder zijn huid gekomen zijn tijdens een krab of bijt van een andere kat. Zijn lichaam gaat die bacterie aanvallen met behulp van ettercellen. Er komen op die plek waar de bacteriën zitten dan ook heel veel ettercellen. Dit geheel vormt een met pus gevulde holte onder de huid. Na een dag of 2-3 barst deze bult open en komt alle etter naar buiten. Maar voor die tijd zie je dus enkel een bult op de buik van je kat. 

Deze bult is zeer pijnlijk voor je kat en soms zie je in het midden nog een klein wondje zitten. Vaak gedragen ze zich ook een beetje ziek of willen ze niet goed eten. In veel gevallen heeft een kat met een abces op zijn buik ook koorts

Op de pagina over een abces bij de kat kun je meer lezen hoe je het beste een abces kunt behandelen. 

Een bult op de buik bij je kat als gevolg van een ontsteking

Een ontsteking wordt veroorzaakt doordat er schade is ontstaan aan een deel van de buik van je kat. Deze schade moet het lichaam gaan herstellen. Daardoor ontstaat er een ontstekingsreactie. Dit is een pijnlijke zwelling met vaak ook roodheid van de huid. Dit is iets anders dan een abces. Bij een abces is er ook een wondinfectie opgetreden. Bij een ontsteking hoeft er niet altijd ook een bacteriële of virale infectie opgetreden te zijn. Wel zit er bij een abces ook altijd een ontstekingsreactie. 

Een ontsteking als oorzaak van de bult op de buik van je kat hoeft niet persé behandeld te worden als je kat er niet al te veel last van lijkt te hebben. Het mag alleen niet erger worden en hoort met uiterlijk een dag of 3 à 4 wel duidelijk te gaan verbeteren. Je kat mag in elk geval geen koorts hebben en wel blijven eten. Een ontsteking lost zich normaal gesproken vanzelf op. 

Een cyste als bult op de buik bij je kat

Een cyste vormt zich wanneer er een vochtophoping ontstaat in een holte onder de huid. Bij katten komt dit niet bijster vaak voor. Het voelt als een mooi afgeronde bult die niet pijnlijk is. Ze zijn niet heel zacht, maar ook niet heel hard. Het ontstaat vrij geleidelijk over een periode van maanden. In principe hoeft een cyste niet behandeld te worden tenzij ze mechanisch in de weg gaan zitten. Doorgaans worden ze niet groter dan een centimeter of twee. Als dierenarts kunnen we ze met een spuit met naald leegzuigen, maar ze komen bijna altijd binnen een maand weer terug. Daarom is het beter om de gehele cyste, inclusief de wand van de cyste die uit bindweefsel bestaat, operatief te laten verwijderen door je dierenarts. Daarna komt het probleem niet meer terug. 

Kat laat zijn buik zien

Goedaardige en kwaadaardige tumoren op de buik bij je kat

Wat is een tumor?

Alle cellen in het lichaam zijn in staat zich te vermeerderen. Op een gegeven moment wordt dat mechanisme echter per cel stop gezet indien het niet meer nodig is. Zo moeten darmcellen nog wel heel vaak vermeerderen, maar vetcellen veel minder. Indien het afremmen van het vermeerderen om de een of andere manier niet meer lukt gaan cellen zich ongecontroleerd vermeerderen. Dan vormen ze een ophoping van cellen die eigenlijk niet nodig zijn. 

Op de buik zien we dat vooral als een bult op de buik van je kat. Deze groeit langzaam over een periode van maanden, ofwel zeer snel in een periode van weken. Ze kunnen een kale huid hebben of behaard zijn. Hoe kwaadaardiger de tumor is hoe meer de bult op termijn op een open wond kan gaan lijken. Deze zal gaan infecteren waardoor het er erg vies en naar uit gaat zien. Dat komt omdat kwaadaardige tumoren de neiging hebben om door gezond weefsel heen te groeien en dan komen ze buiten de huid te liggen. 

Verschil tussen goedaardig en kwaadaardig

We spreken van goedaardige tumoren wanneer ze enkel en alleen maar groeien en omliggende weefsels wegdrukken. Kwaadaardige tumoren (ook wel kanker genoemd) groeien door gezond weefsel heen en maken het daarbij stuk. Ook kunnen er cellen loskomen uit de tumor en met het bloed of lymfestelsel verspreid worden door het lichaam. Vervolgens ontstaan op die andere plekken ook weer kwaadaardige tumoren, met alle gevolgen van dien. 

Behandeling van tumoren
Op het moment dat er een bult zichtbaar is weten we nog niet of het kwaadaardig is of goedaardig. Dit kunnen we in de huid vast stellen door met een naald wat cellen af te nemen en op te sturen voor onderzoek. Indien er een goedaardige tumor speelt dan volstaat het doorgaans om die tumor operatief te verwijderen. Bij kwaadaardige tumoren kijken we eerst of er al uitzaaiingen zichtbaar zijn. Indien dit niet het geval is dan is in veel gevallen een operatie mogelijk. Zijn er al wel uitzaaiingen dan is het vaak erg lastig om een kat nog te behandelen en kom je uit op de chemotherapie en bestraling.

Veel katten-eigenaren zien dit echter niet zitten en zullen op termijn voor euthanasie kiezen zodra hun kat geen goede kwaliteit van leven meer heeft. Aangezien veel kwaadaardige tumoren uitzaaien naar de longen worden ze benauwd. Ofwel zaaien ze uit naar de lever en kan de lever zijn werk niet meer doen. Ook hebben katten met kanker doorgaans ook een behoorlijk gewichtsverlies omdat die kanker enorm veel energie verbruikt. 

Heb je behoefte aan overleg?

Heb je een bult op de buik van je kat gevoeld of gezien? En maak je je er zorgen om? Dan kun je gebruik maken van onderstaande whatsapp knop. Dierenarts Nanda zal je dan zo goed mogelijk proberen te helpen. Stuur gerust foto’s of filmpjes mee. Op de Home-pagina vind je hier meer informatie over en lees je wat de kosten voor het geven van het advies zijn. Hoe dan ook, veel sterkte voor zowel jou als je kat!