Diarree bij je kat zelf behandelen

DIY oplossingen

Diarree bij katten en meer specifiek, diarree bij jouw kat, is altijd super vervelend. Voor je kat omdat hij steeds aandrang voelt en voor jou omdat je steeds de kattenbak moet reinigen. Of erger nog, je vloer moet dwijlen. Het is echter heel vaak geen ernstig probleem. In dit artikel bespreken we de mogelijke oorzaak van diarree bij je kat, de symptomen die je kunt opmerken en hoe eventueel een diagnose gesteld kan worden. Maar het allerbelangrijkste wat we vertellen is hoe je zelf de diarree bij je kat kunt behandelen met DIY tips en tricks. Je kat is dan ongetwijfeld heel snel van die vervelende diarree af. En jij dus ook van het schoonmaken. 

 

cartoon van katten baasje dat de viezigheid van kat moet opruimen
Cartoon van een kat aan de diarree

Acute diarree versus langdurige diarree

De behandelingen die we je bieden lees je verderop in dit artikel. Maar het is handig om te weten welke oorzaak bij jouw kat speelt om de juiste behandeling toe te passen. En daarvoor heb je eerst wat uitleg nodig.

Diarree bij katten, maar eigenlijk bij alle dieren, kun je opdelen in twee groepen. Je hebt aan de ene kant de diarree die zeer plotseling ontstaat en die zelden langer duurt dan twee tot drie weken. Meestal slechts een dag of 3. Maar aan de andere kant heb je ook katten die langdurig diarree hebben. We noemen dit ook wel chronische diarree. Het feit dat er verschil zit tussen de twee is belangrijk omdat de diarree in die gevallen een verschillende behandeling vereisen.

Acute diarree bij een verder gezonde kat

Wanneer je kat zeer plotseling, dus van de ene op de andere dag, diarree heeft gekregen dan is er op de een of andere manier iets in zijn darmstelsel gebeurd of ontstaan waardoor de vertering niet normaal verloopt. De werking van de darmen is daardoor verstoort. Als dit niet al te ernstig is dan voelt je kat zich niet ziek. Dus hij gedraagt zich, afgezien van zijn diarree, verder normaal. In dit geval is er in de meeste gevallen sprake van dat je kat iets verkeerds heeft gegeten zoals een bedorven stukje vlees. Of hij heeft aan een giftig plantje lopen knabbelen. Maar ook kan er sprake zijn van een virusinfectie. De meest voorkomende diarree virussen bij de kat zijn een rota-virus of een corona-virus (niet te verwarren met COVID-19! Het is een ander virus). 

 

Gedraagt je kat zich verder niet ziek dan is het niet nodig om verder onderzoek te laten doen bij je kat. In de meeste gevallen is de diarree bij je kat na 2-3 dagen weer over. Wel moet je even in de gaten houden dat je kat genoeg vocht binnen krijgt. Door de diarree verliest hij ook veel meer vocht en dat moet hij weer vervangen met nieuw vocht. 

 

Acute diarree en je kat voelt zich ziek

eEen ander verhaal is als je kat zeer plotseling diarree heeft gekregen en zich daarnaast ook nog eens ziek voelt. Hij gedraagt zich duidelijk anders dan je van hem gewend bent en hij wil nauwelijks eten. Soms kan het ook voorkomen dat ze overgeven. In dit geval is het verstandig om te meten of je kat koorts heeft. Een normale lichaamstemperatuur van een kat zit tussen tussen de 38,0 °C en de 39,5 °C. Daarboven heeft je kat koorts. In dat geval heeft je kat dus duidelijk een infectie opgelopen en is de kans op een virus het grootst. Maar ook een bacteriële infectie kan in dit geval de oorzaak zijn. In de meeste gevallen van een bacteriële infectie is er sprake van de Salmonella of Campylobacter bacterie. Deze lossen zich in de meeste gevallen snel weer zelf op. 

 

Ondertussen moet je kat wel wat voedsel binnen krijgen en vooral veel vocht. Dit kun je doen met behulp van een spuitje waarmee je een vloeibare voeding via zijn bekje kunt ingeven. Bijvoorbeeld gemalen brokjes opgelost in water. Ook is er speciaal natvoer dat je gemakkelijk kunt oplossen en met een spuitje aan je kat geven. 

 

Zolang je kat voeding binnen krijgt en ook binnen houdt en hij niet extreem ziek oogt kun je het een paar dagen aankijken. In de tussentijd moet je goed in de gaten blijven houden dat je kat geen tekenen krijgt van uitdroging. Dit kun je herkennen aan diep liggende, minder glanzende ogen en zijn huid die niet meer zo veerkrachtig is als je er een plooi van maakt op zijn rug. Zo’n plooi hoort onmiddellijk te verstrijken. Ook zijn tandvlees mag niet plakkerig aanvoelen. Heb je behoefte aan een filmpje waarop je kunt zien hoe je dit onderzoekt? Dan kun je het volgende filmpje bekijken.

Langdurige, chronische diarree

Heeft je kat al langer dan drie weken diarree? Dan is er sprake van chronische diarree bij jouw kat. In dat geval is er mogelijk sprake van:

    • Een voedselintolerantie waarbij bepaalde voedingsstoffen niet goed verteerd worden en dus niet goed opgenomen kunnen worden.
    • Ofwel is er sprake van een parasiet in zijn darmen. Dit kunnen bijvoorbeeld spoelwormen of haakwormen zijn. Heel af en toe gaat het om een lintworm. Ofwel speelt er een èèncellige darmparasiet zoals Giardia.
    • Daarnaast kunnen er darmontstekingen spelen (bijvoorbeeld inflammatory bowel disease IBD)
    • Voedselallergieën komen ook vaak voor
    • Een alvleesklierontsteking
    • Darmtumoren. Deze laatste komen maar zelden voor bij jonge katten. Bij oudere katten zijn lymfosarcomen of een adenocarcinomen de meeste vooromende darmtumoren die diarree bij katten veroorzaken.

In geval van langdurige chronische diarree bij katten is er zelden sprake van uitdrogingsverschijnselen. De diarree is dan ook vaak meer breiig dan echte waterige ontlasting. Het vocht dat ze met hun ontlasting verliezen kunnen ze goed aanvullen met hun drinkbakje. Ze zullen iets meer drinken dan normaal, maar doorgaans niet extreem veel.

 

Kat moet vaak naar de kattenbak door de diarree.
Kat eet van een giftige plant die maag darm klachten kan opleveren.

Oorzaken van diaree bij katten

Hierboven hebben we al een behoorlijk aantal oorzaken van diarree genoemd. Voor de volledigheid sommen we hieronder nog een keer de meest voorkomende oorzaken van diarree op.

Acute diarree:

    • Iets verkeerds gegeten bv giftig plantje of bedorven voeding
    • virus infecties bijvoorbeeld het Rotavirus of het Coronavirus (niet Covid-19!)
    • Bacteriële infecties zoals Salmonella of Campylobacter
    • Voedselintolerantie
    • warm weer
    • stress
    • antibiotica
    • ontworming

Chronische diarree:

    • Parasitaire infecties zoals spoelwormen, haakwormen evenals ééncellige parasieten zoals Giardia
    • Voedselintolerantie
    • Voedselallergie
    • Alvleesklierontsteking
    • Darmontstekingen (Inflammatory Bowel disease IBD)
    • Tumoren in de darmen zoals Lymfosarcoom of Adenocarcinoom

Diarree bij de kat door iets verkeerds gegeten te hebben

Wanneer de voeding plotseling verandert dan is er vaak een andere samenstelling van voedingsstoffen. De bacteriële darmflora krijgt dan ineens ander “voedsel” waardoor de darmflora enorm van slag kan raken en er diarree bij je kat kan ontstaan. Als je wilt overschakelen op andere voeding is het dan ook belangrijk om deze voeding geleidelijk aan steeds meer door de oude voeding heen te mengen. Trek hier maar gerust een week voor uit. 

 

Maar ook als je kat iets eet dat bedorven is kan hiervoor zorgen. Of erger nog, er kunnen giftige stoffen in zitten die de darmcellen of de darmflora beschadigen met flinke diarree bij je kat tot gevolg. Krijgt je kat verder zijn gewone voeding dan is deze diarree meestal met 1 à 2 dagen weer over. 

 

Diarree bij je kat door een virus

De meest voorkomende virussen die bij katten diarree veroorzaken zijn het rotavirus en het (katten!) coronavirus. Deze laatste is een geheel ander virus dan het COVID-19 virus dat we inmiddels allemaal kennen, maar het is er wel familie van. Beide virussen geven vaak heftige waterige diarree, vooral als het om jonge katten gaat. In de meeste gevallen duurt deze diarree 3-4 dagen en zijn ze er niet extreem ziek van. Wel lopen ze kans om uit te drogen, dus zorg ervoor dat ze heel veel blijven drinken. De meeste katten hebben ook koorts als ze een van deze virussen hebben opgelopen. 

 

Wanneer katten niet volgens het juiste schema gevaccineerd werden dan lopen ze ook kans om kattenziekte op te lopen. Ook dit is een virus, met extreme (meestal bloederige) diarree, algeheel flink ziek zijn, en uiteindelijke sterfte tot gevolg door uitdroging. De afgelopen jaren zijn er in verschillende regio’s in Nederland kattenziekte uitbraken voorgekomen. Denk dus niet dat het niet nodig is om jouw kat niet te laten vaccineren tegen kattenziekte!

 

Diarree bij je kat als gevolg van parasieten

Eigenlijk horen wormen ook bij de parasieten, maar die worden hieronder besproken. In dit stukje beperken we ons enkel tot Giardia, Coccidia en Cryptosporidium. Dit zijn alledrie eencellige parasieten die de darmcellen gebruiken om zich voort te planten. Doordat de darmcellen hierbij beschadigen ontstaat er diarree bij je kat als ze hiermee besmet geraakt zijn. 

 

De diarree duurt vaak maanden zonder behandeling en de diarree is meestal niet extreem. Over het algemeen is het een wat breiige diarree. Je kat kan er wel buikpijn bij hebben en soms is er ook wat bloed bij de diarree van je kat te zien. 

 

Diarree bij je kat als gevolg van wormen

Katten lopen vrij gemakkelijk rondwormen en haakwormen op doordat ze muizen of vogels vangen die besmet zijn. Lintwormen krijgen ze vaak via vlooien. Alle wormen kunnen schade aan de darmcellen veroorzaken, met name de haakwormen. Door deze schade aan de darmcellen ontstaat er diarree. Over het algemeen zijn katten er niet al te ziek van, maar door gebrek aan voedingsstoffen krijgen ze een doffe vacht en vallen ze af. Indien er veel wormen aanwezig zijn kunnen ze ook een wormenbuik hebben. 

 

Diarree bij je kat als gevolg van warmte

Diarree bij je kat tijdens warm weer komt vaak voor. Maar eigenlijk is het niet de warmte zelf die de directe oorzaak is van de diarree. Als gevolg van warm weer zijn er verschillende gevolgen die op hun beurt weer diarree kunnen veroorzaken. Meestal spelen er dan ook meerdere factoren samen bij diarree bij je kat als het warm weer is.

    • Uitdroging: als gevolg van de warmte kan een kat meer vocht verliezen. De darmflora en darmfunctie nemen dan af met diarree tot gevolg.
    • Voedselbederf: als gevolg van warm weer zal voedsel sneller bederven. Dit houdt in dat er meer slechte bacteriën in de voeding ontstaat met eventuele vorming van giftige stoffen. Diarree bij je kat is het gevolg.
    • Minder eetlust: Doordat katten minder gaan eten door de warmte verandert hun spijsvertering en dus hun darmflora. Ook in dit geval kan er weer diarree ontstaan.
    • Stress: door het warme weer kunnen katten zich niet prettig voelen. En in extreme gevallen zelfs oververhit raken. Het lichaam ervaart hier (ernstige) stress van en dit op zichzelf zorgt ervoor dat de darmen van slag raken. Met diarree bij je kat tot gevolg.

 

Diarree bij je kat als gevolg van antibiotica of ontworming

Een ontworming is een gifstof waaraan de wormen in de darmen van je kat dood gaan. Maar de goedkopere ontwormings-producten zijn ook een soort van gifstof voor de darmcellen van je kat. De darmcellen kunnen beschadigd raken met diarree bij je kat tot gevolg. Doorgaans duurt deze diarree slechts 1 à 2 dagen. 

       

      Antibiotica is ook een gifstof. Maar daarvan zullen je darmbacteriën dood gaan. Dit is dan ook weer de reden van de diarree. 

      Diarree bij je kat als gevolg van een voedselallergie

      • Het komt niet zo heel veel voor bij katten, maar een voedselallergie kan ook de oorzaak zijn van diarree bij katten. Doorgaans ontstaat dit rond een leeftijd van één à twee jaar. Ofwel nadat je over gestapt bent op een andere voeding natuurlijk. De allergische reactie zorgt ervoor dat de darmwand gaat ontsteken met diarree tot gevolg. Deze diarree speelt dan ook al langere tijd en lost zich niet op na een week.

         

        kat is ziek door de diarree
        Bij een kat met diarree wordt koorts gemeten.

        Symptomen in geval van diarree bij katten

        Als er sprake is van diarree bij je kat dan zie je uiteraard een te dunne ontlasting. Hoe waterig de diarree is hangt af van de lokatie in de darm waar het probleem zich bevindt. Speelt de oorzaak van de diarree bij je kat zich vooral af in de dunne darm, dan is de diarree heel waterig. Gaat het om de dikke darm dan is de ontlasting meer brei-achtig. En natuurlijk kunnen er ook combinaties van de twee zijn.

        Maar naast de diarree kun je nog meer dingen opmerken bij je kat. Zo kan er ook sprake zijn van:

            • Een spoortje bloed in de ontlasting
            • (Veel) vaker poepen dan je van hem gewend bent
            • Slijm om de ontlasting heen
            • Buikpijn
            • Misselijkheid
            • Overgeven
            • Algeheel ziek zijn
            • Koorts hebben

        Merk je dat je kat heel veel vocht verliest en algeheel behoorlijk ziek oogt? Dan is het belangrijk dat je toch met je kat naar je eigen dierenarts toe gaat voor een behandeling. Uitdroging ontstaat vrij makkelijk en moet wel gecompenseerd worden. Anders kan je kat komen te overlijden.

        Diagnose in geval van diarree bij je kat

        Zoals we hierboven al eerder vertelden lossen de meeste oorzaken van acute diarree zichzelf weer op. De weerstand van je kat is als het goed is uitstekend. Het lichaam van je kat zal dan ook zorgen dat de oorzaak opgelost wordt. Daarom is het in eerste instantie niet noodzakelijk om exact te weten wat de oorzaak van de diarree bij je kat is. Pas als de diarree te lang aanhoudt of als je kat er te ziek van is zal het nodig zijn om een diagnose te stellen en erachter te komen wat de oorzaak van de diarree bij je kat is. 

         

        Je dierenarts kan de diarree van je kat (laten) onderzoeken op parasieten, bacteriën en verteringsproblemen. Daarnaast kan je dierenarts ook een bloedonderzoek doen of een urineonderzoek om extra informatie te krijgen over de diarree bij je kat. Is de diarree al erg lang bezig en helpen de eerste behandelingen niet dan zal je dierenarts onder narcose wat stukjes weefsel, de zogenaamde biopten, uit de darm kunnen nemen en dit opsturen voor verder onderzoek. 

         

        Je kunt echter zelf ook testen op Giardia, een zeer veel voorkomende oorzaak van chronische diarree bij katten. Dit kun je doen met de volgende test. Is de test positief? Dan behandel je het met Panacur (zie later in het artikel)

         

        DIY behandeling van diarree bij je kat

        In principe heeft het de voorkeur om diarree niet te stoppen als je kat er niet al te veel last van heeft. Het is een mechanisme waardoor je kat zo snel mogelijk de schadelijke stoffen die de diarree veroorzaken uit zijn lichaam weg werkt. Bij diarree zal immers de darminhoud, inclusief de slechte stof, zeer snel vanaf de maag naar de anus toe bewegen. Hoe sneller hij er vanaf is hoe sneller hij weer zal genezen. Echter is het voor ons als eigenaar wel heel erg vervelend als we de hele dag moeten dweilen en poetsen om de diarree op te ruimen. Daarnaast zijn sommige oorzaken ook nog eens besmettelijk voor ons en dus is het extra belangrijk dat ons huis schoon blijft. Dus als je kat zijn diarree niet op kan houden totdat hij de kattenbak bereikt heeft dan is het verstandig om de diarree tegen te gaan. 

         

        Diarree bij je kat stoppen met medicatie

        Kortdurende diarree, bijvoorbeeld doordat hij iets verkeerds gegeten heeft of een virus te pakken heeft gekregen kun je tegen gaan door je kat een diarreeremmer te geven zoals Aa diarstop. Katten tot 2,5kg mogen 2x daags een kwart tablet krijgen, katten tussen de 2,5kg tot 5kg 2x daags een half tablet. Je kunt dit middel gedurende de periode van diarree geven met een maximum van 5 dagen. Het is geen kuur en dus mag je er elk moment mee stoppen als de diarree over is. 

         

         

         

        Om de darmflora bij je kat te ondersteunen zodat slechte bacteriën en parasieten minder kans krijgen om aan de darmwand van je kat vast te hechten kun je gebruik maken van pro-biotica zoals Fortiflora. Hiermee geef je de goede bacteriën wat extra kracht om de darmfunctie te ondersteunen en dus de diarree zo snel mogelijk op te lossen.

         

        Ook is het mogelijk om je kat een behandeling te geven tegen èèncellige parasieten (waaronder Giardia) en wormen, zonder dat je zeker weet of ze er zijn. Dit kun je doen door je kat 5 dagen te behandelen met panacur 250. Een kat van 5kg moet 1x daags, 5 dagen lang 1 tablet krijgen. Dit is langer dan wat er in de bijsluiter vermeldt staat omdat het hier gaat om de eencellige parasieten en niet om de gewone wormen waarvoor het middel geregistreerd is.

         

         

         

         

        Diarree bij je kat tegen gaan met voeding

        Daarnaast kun je je kat ook licht verteerbare voeding geven. Dit helpt als de darmfunctie tijdelijk niet goed werkt, maar ook als er sprake is van een voedselintolerantie. Met een licht verteerbare voeding blijven minder onverteerde voedselingrediënten over. Er komt dan minder onverteerd voedsel in de dikke darm van je kat. Daar zullen de darmbacteriën, de zogenaamde darmflora, eventueel onverteerd voedsel verteren met de vorming van heel veel gas en gifstoffen. Het zullen dan met name de “slechte” darmbacteriën zijn die zich gaan vermeerderen waardoor er een verkeerde balans zal ontstaan in de darmflora. 

         

        Door je kat licht verteerbaar voer te geven zal hij meer voedingstoffen halen uit de voeding terwijl hij diarree heeft en blijft de darmflora beter in balans. Is de diarree bij jouw kat ontstaan als gevolg van een voedselintolerantie, dan heeft jouw kat altijd moeite om zijn voeding voldoende te verteren en dus altijd een probleem hebben met zijn darmflora. Je zult dan ook vaak veel borrelende darmen bij je kat horen. Een licht verteerbare voeding die zeer geschikt is in dit geval is deze.

         

        Helpen bovenstaande oplossingen niet? Dan is het verstandig om bij je kat een voedselallergie test te doen. Hiervoor geef je je kat een voeding waarop hij niet allergisch kan reageren. De allerbeste voor deze test is Royal Canin Anallergenic. Deze voeding moet je vervolgens 8 weken geven, zonder dat je kat ook maar iets anders kan opeten. Dus geen dingen uit jouw koelkast of een snoepje. De eerste 4 weken zul je waarschijnlijk nog geen verschil opmerken. Maar na 4 weken zouden zijn klachten moeten beginnen op te lossen als er sprake is van een voedselallergie. Is er na 8 weken nog niets veranderd? Dan kun je het beste contact opnemen met je dierenarts om vervolg onderzoeken te laten uitvoeren. 

         

        vechtende buurkatten hebben veel stress, dit vermindert hun weerstand
        Kat drinkt extra veel water om zijn diarree te compenseren

        Tips in geval van diarree bij je kat

        • Met tips bedoelen we dus niet zo zeer de behandeling van de diarree, maar meer de ondersteuning van je kat als hij diarree heeft.

                • Zorg ervoor dat je kat voldoende vocht binnen krijgt. Bij diarree verliest hij meer vocht dan normaal en moet hij dus meer vocht binnen krijgen om niet uit te drogen. 
                • Verminder de hoeveelheid stress. Heeft hij bijvoorbeeld last van stress van een buurkat, houd je kat dan een paar dagen binnen zodat hij geen last van de andere kat heeft. Tenzij het binnen blijven natuurlijk weer extra veel stress oplevert. Biedt je kat voldoende schuilplaatsen aan als de stress bijvoorbeeld door vuurwerk of onweer veroorzaakt wordt.
                • Hou je kat goed in de gaten. Vooral de hoeveelheid voeding die hij binnen krijgt op een dag, de glans in zijn ogen, de veerkracht van zijn vacht om uitdroging op te merken indien het speelt en eventueel zijn lichaamstemperatuur als hij koorts heeft. Heb je twijfels over iets dat je ziet? Neem dan contact op met je eigen dierenarts of vraag onze dierenarts Nanda om advies. Dit kun je doen door gebruik te maken van de knop onder op deze pagina.
                • Hou hygiène goed in het oog. Zorg ervoor dat je huis schoon blijft en dat er geen diarree terecht komt op voorwerpen waar je aan of mee eet. Dit omdat sommige diarree-oorzaken ook voor mensen besmettelijk kunnen zijn. Was dus voordat je gaat eten goed je handen. 

        Is diarree bij de kat besmettelijk voor de mens?

        Helaas kan dit wel het geval zijn, ja. Maar gelukkig meestal niet. De èèncellige parasieten kunnen wel besmettelijk zijn voor mensen. En de lintworm van je kat kun jij ook krijgen. Daarom is het belangrijk om een goede hygiène te houden, vooral wanneer je kat aan de diarree is. Zorg ervoor dat je altijd je handen wast voordat je gaat eten en dat je alle oppervlakken waar de diarree op kan zijn achtergelaten goed reinigt. Zeker het aanrecht en de eettafel!

         

        Wanneer ga je naar de dierenarts?

        Wanneer je kat een doffe blik in zijn ogen krijgt en zijn huid wat rechtop blijft staan, dan is er een kans dat je kat uitgedroogd is. In dat geval is het belangrijk dat je kat onderzocht wordt door je eigen dierenarts. Indien nodig kan hij of zij je kat een infuus geven. Bij milde gevallen zullen ze kiezen voor een onderhuids infuus en kan je kat weer mee naar huis. Bij ernstige gevallen moet je kat opgenomen worden bij je dierenarts. Indien nodig kan je dierenarts ook een antibiotica-kuur voorschrijven en verder onderzoek doen naar de oorzaak van de diarree.

         

        Verder is het verstandig om contact op te nemen met je dierenarts als je kat behoorlijk veel bloed bij zijn diarree heeft. Een spoortje bloed kan geen kwaad. En ook als je kat een zieke indruk maakt dan is het verstandig om je dierenarts je kat te laten onderzoeken.

         

        Speelt de diarree al langere tijd en gaat het maar niet over? En werkten bovenstaande adviezen niet? Dan kan er sprake zijn van een alvleesklierontsteking of darmontstekingen bij jouw kat. Dit zorgt ervoor dat de vertering bij je kat niet naar behoren verloopt en er dus diarree en buikpijn ontstaat. In dat geval heb je ook de hulp van je dierenarts nodig om je kat te behandelen. 

         

        Vraag advies aan dierenarts Nanda

        Heeft je hond of kat een medisch probleem? En wil je advies van een onafhankelijke dierenarts? Dan kun je gebruik maken van onderstaande whatsapp knop om advies aan te vragen. Dierenarts Nanda zal je dan zo goed mogelijk proberen te helpen. Stuur gerust foto’s of filmpjes mee. Op de Home-pagina vind je meer informatie over deze manier van advies geven en lees je wat de kosten voor het geven van het advies zijn. Hoe dan ook, veel sterkte voor zowel jou als je hond of kat!

        Foto van dierenarts Nanda.