Wat doet probiotica bij een kat?

en welke is de beste om te geven?

Probiotica, je hoort er steeds meer over. Maar wat is probiotica nou eigenlijk en welk effect heeft het op je kat? In dit artikel leggen we je uit wat probiotica is. In welke gevallen je het aan je kat zou moeten geven en welke merken je het beste gebruikt bij specifieke problemen. Al onze adviezen zijn gebaseerd op wetenschappelijke onderzoeken. Zo weet je zeker dat je jouw kat het juiste middel geeft.

schematische weergave van probiotica in de darm van een kat met de kat op de voorgrond.

Wat doet probiotica bij een kat?

Hoewel er veel over geschreven en gepraat wordt is het voor veel mensen niet helemaal duidelijk wat probiotica nou eigenlijk is. Probiotica is in feite gewoon een massa van bacteriën die een gunstig effect hebben op de samenstelling van de darmflora. Darmflora op zichzelf bestaat ook uit vele bacteriën en daar ga je dan dus nog eens extra veel goede bacteriën bij brengen wanneer je jouw kat probiotica geeft.

Doordat je darmen dan heel veel goede bacteriën bevatten, worden de slechte bacteriën verdreven. Hierdoor wordt de darmwand gezonder. Dit wordt onder andere bewezen in het artikel Gut Probiotics and Health of Dogs and Cats: Benefits, Applications, and Underlying Mechanisms. En aangezien een groot deel van het afweersysteem bij katten in hun darmen gevormd wordt zorgen probiotica er dus indirect voor dat de weerstand tegen ziekten en medische problemen verbetert. Je kat zal minder snel ziek worden en ziekten die al bestaan worden beter bestreden.

 

Wanneer geef je probiotica aan je kat?

In principe is het niet nodig om een gezonde en levendige kat te voorzien van probiotica. Zolang je hem een kwalitatief goede voeding geeft zal de darmflora zichzelf zo gezond mogelijk maken. De darmflora zal dus uit zichzelf veel goede bacteriën en weinig slechte bacteriën bevatten. Het is niet nodig om binnen enkele dagen een andere darmflora samenstelling te krijgen. Soms is er echter een reden dat de darmflora van je kat zichzelf niet optimaal gezond kan maken. Of er is iets gebeurd dat de darmflora van je kat helemaal uit balans gebracht heeft. In dat geval is het geven van probiotica aan je kat wel verstandig. Je wilt immers dat hij zo snel mogelijk weer fit en gezond wordt en minder kans heeft om ziek te worden. In de volgende situaties is het volgens dit onderzoek over probiotica bij de kat verstandig om je kat te voorzien van probiotica:

  • In het geval van maag-darm problemen zoals diarree, buikpijn, constipatie of overgeven.
  •  Als je kat relatief vaak ziek wordt vergeleken met andere katten van zijn leeftijd of door ouderdom een verminderde werking van zijn afweersysteem heeft. Bijvoorbeeld in geval van chronische niesziekte is het verstandig om probiotica te geven aan je kat om zijn weerstand te verhogen.
  • Bij de behandeling van tandvleesontstekingen en andere problemen in de bek van een kat.
  • Na het geven van aan antibiotica-kuur. Deze antibiotica zal altijd in meer of mindere mate de darmflora aantasten. Probiotica kan de verdwenen bacteriën in de darm vervangen.
  • Hoewel de onderzoeken nog beperkt zijn lijkt het erop dat probiotica geven aan je kat ook verstandig is wanneer je hem wilt laten afvallen of wanneer hij leverproblemen of nierproblemen heeft.

Welke probiotica zijn goed voor katten?

Volgens het onderzoek Microbiota and probiotics in canine and feline welfare uit 2015 en Probiotics and Cat Health: A Review of Progress and Prospects uit 2024 zijn vooral de volgende stammen bij de kat belangrijk voor een optimale darmwerking:

  • Saccharomyces boulardii: vanwege hun vermogen om de darmgezondheid te bevorderen door de reeds aanwezige darmflora te ondersteunen en te verbeteren. Daarnaast stimuleren ze de productie van korte-keten vetzuren (SCFA’s) wat de gezondheid van de darmwand bevorderd.
  • Pediococcus acidilactici: gunstige effecten op de darmgezondheid en draagt bij aan de productie van nuttige stoffen zoals korte-keten vetzuren (SCFA’s)
  • Bacillus amyloliquefaciens SC06 en Bacillus subtilis B10: verbeteren de voedingsstof-verteerbaarheid en stimuleren de lichamelijke mechanismen die de algehele gezondheid van katten verbeteren. Ook verminderen ze het ontstaan van diarree.
  • Lactobacillus acidophilus D2/CSL (CECT 4529): verbetert de ontlasting en verhoogt het totale aantal Lactobacillus-bacteriën in de darmen van je kat. Het vermindert de aanwezigheid van de schadelijke E. coli.
  • Enterococcus faecium SF68: zorgt ervoor dat diarree tegen gegaan wordt en zorgt voor een verbetering van de darmgezondheid bij katten.
  • Lactobacillus reuteri NBF 2 DSM 32264: verbetert de kwaliteit van de ontlasting bij gezonde volwassen katten door het aantal Lactobacillus-bacteriën te verhogen en de hoeveelheid E.coli bacteriën te verminderen.
  • Lactobacillus plantarum L11: kan helpen bij het verbeteren van de vetstofwisseling, het verlagen van de hoeveelheid vetten in het bloed van je kat, en zij verhogen de aanwezigheid van Bifidobacteria.
  • Lactobacillus salivarius: wordt genoemd als een typisch onderdeel van de darmflora van katten en kan helpen bij het verbeteren van de mond- en darmgezondheid.
  • Bifidobacterium animalis: draagt bij aan een gezonde darmflora, vooral bij het ondersteunen van de spijsvertering en het bevorderen van de immuniteit.

Het hangt er dus vooral vanaf welk probleem jouw kat heeft om te kiezen voor een bepaalde soort probiotica. 

 

Wat zijn de mogelijke bijwerkingen van probiotica bij katten?

Op het moment van schrijven van dit artikel zijn er vooral veel onderzoeken gaande naar de positieve werking van probiotica. Tot op heden hebben wij geen onderzoeken kunnen achterhalen die de nadelige effecten van probiotica heeft onderzocht. Daarom is het verstandig om probiotica enkel in te zetten wanneer er een medische reden is om dit te doen en de voordelen van de probiotica duidelijk opwegen tegen de mogelijke (nog onbekende) nadelen. 

Voor zover het nu bekend is zijn er geen bijwerkingen beschreven bij het gebruik van probiotica bij katten. Wel wordt aangeraden om de probiotica in de juiste dosering te gebruiken. In het geval van overdoseren kan de darmflora van je kat zodanig uit balans raken dat je juist diarree of constipatie veroorzaakt. 

 

zieke kat met klok naast zich, hopende dat hij zich snel weer beter voelt.

Hoe snel merk je effect van probiotica bij je kat?

Volgens het artikel Prebiotics, probiotics and faecal transplants in cats: where are we now? hebben de meeste katten met milde problemen binnen enkele dagen resultaat na het starten met de probiotica. Bij reeds langdurig aanwezige problemen kan dit enkele weken duren, bijvoorbeeld bij constipatie of chronische darmontstekingen. Over het algemeen merk je uiterlijk binnen een maand of twee resultaat op bij je kat.

Hoe vaak moet ik probiotica aan mijn kat geven?

Hoe vaak je een probiotica aan je kat moet geven hangt af van welk product je gekozen hebt om aan je kat te geven. In de meeste gevallen is éénmaal daags voldoende. In sommige gevallen dien je het product tweemaal daags te geven. Hoe vaak je de probiotica bij jouw kat het beste kunt toedienen lees je op de bijsluiter van het product dat je gekocht hebt. Wil je het weten voordat je het koopt? In dat geval zijn doorgaans alle bijsluiters op het internet te vinden. 

Welke probiotica zijn goed voor katten?

Het product dat je het beste kunt kiezen hangt af van welk probleem jouw kat heeft. Hieronder staan de meest voorkomende problemen die goed reageren op het product dat wij daarbij plaatsen. De kans is dus groot dat ook jouw kat baat heeft bij dat product. 

Probiotica bij diarree of overgeven

Uit het onderzoek over de behandeling van diarree met Enterococcus faecium SF68 blijkt dat bij maag-darm-klachten, zoals diarree of overgeven, een kat vooral baat heeft bij de stam Enterococcus faecium SF 68. Deze stam wordt gebruikt in het middel Fortiflora. Vandaar dat de meeste dierenartsen het probioticum Fortiflora voorschrijven wanneer een kat last heeft van diarree of braken.

Constipatie bij je kat verbeteren met probiotica

In het geval van constipatie (of Megacolon) bij je kat is een duidelijke verbetering op te merken met SLAB51™. Dit is een mix van verschillende stammen waaronder Streptococcus thermophilus, Lactobacillus acidophilus, Lactobacillus plantarum, and Bifidobacterium lactis. De positieve werking van dit middel op constipatie en een megacolon bij katten blijkt uit het artikel: Effects of a probiotic (SLAB51™) on clinical and histologic variables and microbiotaof cats with chronic constipation/megacolon: a pilot study. Voor zover wij hebben kunnen vinden is er geen product speciaal voor katten op de Nederlandse markt dat SLAB51™ bevat. Wel kun je onderstaand product voor je kat gebruiken dat voor humaan gebruik ontwikkeld is. Voor katten adviseren ze in bovenstaand artikel om 1 zakje 1x daags over of door de voeding van je kat te doen gedurende minimaal 90 dagen.

Probiotica en een verminderde algemene weerstand bij je kat

In dit geval zijn volgens het artikel over het immuunsysteem en probiotica-stammen bij katten vooral Lactobacillus acidophilus and Bifidobacterium lactis belangrijke stammen om te gebruiken om de algemene weerstand bij je kat te verbeteren. In dit geval kun je het beste gebruik maken van Vetalin Probiotica dat deze stammen bevat.

Probiotica voor je kat na een antibiotica kuur.

Na een antibiotica kuur zijn de volgende stammen vooral van belang om te geven aan je kat: Lactobacillus acidophilus, Bifidobacterium lactis, and Enterococcus faecium. Dit blijkt uit de twee artikelen Probiotics and Cat Health: A Review of Progress and Prospects
en Microbiota and probiotics in canine and feline welfare. Deze stammen zitten verwerkt in het product Dr. Ann’s Probiotics.

Zijn probiotica lekker voor dieren?

De probiotica op zichzelf zijn niet smakelijk voor katten. En aangezien katten nogal kieskeurig zijn wat betreft smaak worden er doorgaans smaakstoffen aan de probiotica toegevoegd om de opname door je kat te verbeteren. Toch vinden sommige katten het soms nog steeds niet lekker. In dat geval kun je het beste de probiotica door natvoer doen dat jouw kat het liefst lust. Indien dat nog niet volstaat dan kun je proberen om heel langzaam aan de hoeveelheid van de probiotica te verhogen. Dus met elke dosering net wat meer geven. Op die manier kan je kat wennen aan de smaak. Is het van belang dat jouw kat sneller de volledige dosering krijgt? Dan kun je ook nog proberen of je kat bereid is de probiotica op te nemen wanneer het in easypill gedaan wordt. 

 

Veel gestelde vragen over probiotica bij de kat (FAQ)

Kun je katten menselijke probiotica geven?

De darmflora bij mensen heeft een andere samenstelling dan de darmflora bij katten. Toch blijken veel probiotica-stammen zowel gunstige effecten te hebben bij mensen als bij katten. Je kunt dus vaak wel producten voor mensen geven aan katten. Toch is het verstandiger om enkel producten te gebruiken die ontwikkeld zijn voor katten. Die bevatten de juiste doseringen en daarvan weet je zeker dat het veilig bij jouw kat te gebruiken is. Daarnaast bevatten deze middelen meestal smaakstoffen waardoor katten beter bereid zijn om het op te eten, in tegenstelling tot de humane producten. 

De uitzondering is natuurlijk de voor humane consumptie geschikte Sivomixx die wij adviseerden voor katten met constipatie. Uit het onderzoek dat wij aanhaalden bleek dat die probiotica ook een gunstig effect heeft bij katten met constipatie.

Is teveel probiotica slecht voor katten?

Er zijn nog onvoldoende onderzoeken gedaan naar de nadelige effecten van het gebruik van probiotica bij een kat. Voor zover ze nu weten komen de probiotica-stammen niet in het lichaam van je kat en blijven ze enkel in de darmholte zitten. Daarom is de kans op overdoseren nihil. Wel is bekend dat als je te hoge doseringen probiotica aan katten geeft, hun reeds aanwezige darmflora van slag kan raken met diarree tot gevolg. Het is dus beter om je aan de dosering te houden die het product je adviseert. 

Is probiotica echt nodig?

Voor een gezonde kat is het niet nodig om probiotica te geven. Een goede kwaliteit voeding hoort de reeds aanwezige darmflora bij je kat optimaal te houden. Enkel in het geval dat er medische problemen zijn is het verstandig om probiotica aan je kat te geven.

Hebben katten probiotica nodig na antibiotica?

Nee, katten hebben niet strikt probiotica nodig na een antibiotica-kuur. Ook zonder probiotica zal hun darmflora, met een goede voeding, weer gaan uitgroeien tot een krachtig geheel. Wanneer je echter probiotica geeft zal dit sneller plaats vinden dan zonder probiotica. 

Veel succes!

Hopelijk heb je alles begrepen over probiotica voor je kat en ben je nu in staat om de juiste keuze te maken welk probioticum voor jouw kat het beste is. We hopen dat hij snel weer een gezonde darmfunctie krijgt en dat zijn algemene weerstand weer snel optimaal is. Veel succes!

Gebruikte bronnen

Vraag advies aan dierenarts Nanda

Heeft je hond of kat een medisch probleem? En wil je advies van een onafhankelijke dierenarts? Dan kun je gebruik maken van onderstaande whatsapp knop om advies aan te vragen. Dierenarts Nanda zal je dan zo goed mogelijk proberen te helpen. Stuur gerust foto’s of filmpjes mee. Op de Home-pagina vind je meer informatie over deze manier van advies geven en lees je wat de kosten voor het geven van het advies zijn. Hoe dan ook, veel sterkte voor zowel jou als je hond of kat!

dierenarts Nanda